Арчакханаькъан МикIаьила Тухан
| Арчакхнаькъан МикӀаьила Тухан | |
|---|---|
| Ваь таьрахь | 16 ардара 1932 |
| Ваь моттиг | Буро |
| Венна таьрахь | 1976 (43 шу) |
| Паччахьалкхе |
 СССР →  Россе Федераци |
| ЦӀихеза ва укх бахьан |
оазархо |
А́рчакханаькъан МикӀаьила Туха́н (эрс: Арчаков Туган Микаилович) — цIихеза вола оазархо ва.
Биографи
Вахар
Арчакханаькъан Тухан ваьв 1936-ча шера дӀаяьннай из. Цун да МиӀаьил дийша саг хиннав, Буро тӀарча прокуратуре болх баьб цо. Цига ишколе деша вахав Тухан, хьалхара кхо класс Буро тӀарча ишколе яьккхай. ГӀалгӀай къама «Сердало» газета коррреспонденталла а. Юртбоахама техникум чакхъяьккхача из хьожаву редакце юртбоахама отдела заведующелла. Ший профессиональни болх бешше, цо фотокорреспондента говзал Ӏомаю. Тухана сурташ «Сердало» газета тӀа кепатохаш арадувл [1].
Кхоллам
Йоккха яц Арчакханаькъан Тухана литературни тIехьале. Нохч-ГӀалгӀай книжни издательстве кепатохаш арадаьннад цун байтий ши поэтически гуллам. ЗӀамигача берашта лаьрхӀа «Хетолг» яха оазархочун хьалхара кинижка кепатеха арадаьннад 1970-ча шера. Берашта лаьрхӀа «Лоамашка бӀаьсти» яха байтий гуллам арабаьннаб 1974-ча шера. «Дагалаттар» яхаш цӀи а йолаш, 1976-ча шера кепатеха арадаьннад кхаь авторий байтий кинижка. Арчакхнаькъан Тухан царех цаI хиннав. Тухана кхоллама юкъе йоаггӀа моттиг дӀалоацаш я революцех, граждански а Сийлахь-боккхача Даьхен тӀемах лаьца а йола байташ. БӀарчча байтий циклаш хетаю цо ший нанна, даьна, безама: «Лир доага седкъа», «Даьшка», «Йовргьяц сийле», «Зиза», «Хьай кӀай шифон духьал лувцаш» [1].
Мискача наьха вахарех йола «Баьчча» яха байт:
ЦӀеннах бала бар чуувтташ,
Хьал дарашта таро еш.
Мискай лаке́ шод бар къувлаш,
Мукълен уйла гӀеттаеш.
Сигале Ӏаьржъенна уллар,
Ший че малх дӀахьулабаь.
Хьаьна лаьтта кӀурбеш уллар …
Лоамаш латтар бессаздаьнна,
Шийла шо́вдаш дӀалекъа́ … [1].
Кхалхар
Арчакхнаькъан Тухан кхалхав 1976-ча шера тушола бетта 21-ча дийнахьа. ДӀавеллав ТӀой-Юртарча кашамашка [1].
Белгалдаккхар
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Евлоева А. М., Мартазанова Х. М., 2011, оа. 524.
Литература
Литература
- Евлоева А.М., Мартазанова Х. М. ХӀанзара гӀалгӀай литература / Сост.И.А.Дахкильгов. — Нальчик : Республиканский полиграфкомбинат им. Революции 1905 г., 2011. — 423 с.