Бузуртананаькъан Мусий Ювназ
| Бузуртананаькъан Мусий Ювназ | |
|---|---|
| эрс: Юнус Муссиевич Бузуртанов | |
 | |
| Ваь моттиг | Берашке, Бурон округ, Россе импери |
| Кхелха моттиг | Галашке, Нохч-ГӀалгӀай АССР, СССР |
| БӀорахол |
 Россе импери →  СССР |
| Леладу гӀулакх | илланча |
Бузуртананаькъан Мусий Ювназ (Юнус Муссиевич Бузуртанов) — гӀалгӀай илланча, мукъамхо. Къаьна гӀалгӀай мукъама кечалаш (локхаргаш) ше шийна хьае а дика лакха а ховш хиннав.
Биографи
Бузуртананаькъан Ювназ ваьв 1874-ча шера Эса чӀоже уллача Берашке яхача юрта (Бурон округ, Россе импери). 1941-ча шера цар дезал Буро тӀа баха дӀабахаб. Ювназ ялх вешийи (Махьди, Юсуф, Идрис, Увайс, Мухьмад, Билан), шин йишийи (Субур, Марем) воша хиннав. Цар да́ Бузуртананаькъан Цхьоре Муси-молла цӀихеза Ӏалама саг хиннав, бусалба ди а, Ӏарбий мотт а дика ховш, дукхача шерашка Селий мехка дешар бахьан долаш. ГӀалгӀай къам мехках даьккхача хана Казахстане цӀен тӀара гаргарча нахацара бувзам байра цар, цхьабараш бахаш Берашка хиннадаь[1].
Казахстане Ӏобигалехьа чӀондарг тӀехдика лакха ховш вар Мусий Ювназ[1]. Цун веший воIа Бузуртанаькъан Ахьмада хьадийцад:
«Из волча массаза хьоашалгIа ухар со, цунга лакха а оалар. Бегашта лургвар цкъа хьалха, тӀаккха хӀаьта а са дехар кхоашдора. Къаьстта Шамала тӀалатарах чӀондаргаца лакха чам хулар цун. Шамал эрсий эскара духьала тӀом барах селла хоза чӀондарг цо лакхарах, из боккъонца мишта хиннад сайна сурт оттаде могаш хулар сона. ЧӀондарга оазага хьажжа хоалора тхона цу тӀема къаьстта дола хӀама малагӀдар мишта хул. Каст-каста самукъане иллеш оалар цо, хӀаьта цхьайолча хана — дог унзардоаккхаш а».
ЧӀондарг цо ше хьаяь хиннай. ЧӀоагӀа лораеш лелаеш хиннай цо из. Сагага кулг тохийташ а хиннадац, моллагӀча метте Ӏоюлаш а хиннаяц. ЧӀондарг дахчан хиннай, сийнача бесса, массаза а къоагаяь. Кхо мерз хиннаб чӀондарга. Ший дезалий а хьаьший а каст-каста самукъадоахаш хиннад цо, чӀондарг лекхаш. Ювназ кхелхачул тӀехьагӀа Хьарсанаькъан ИсмаӀалага кхаьчай из[1].
«Грозненский рабочий» яхача газета тӀа арабаьнна Бузуртанаькъан Османа Мусий Ювназа кхолламах язбаь лустам бар[1].
Веннав Мусий Ювназ 1976 шера Галашка.
Белгалдаккхар
- ↑ 1 2 3 4 Музыкальный атлас. Ингушетия, 2023, оа. 168.
Литература
- Музыкальный атлас. Ингушетия / Авторы-сост.: Дзаурова Т. А-Х., Гогиев Я. И., Дударов А. Я., Чередниченко А. Р., Матиев М. А., Куркиев Р. С., Ильясова А. З., Кодзоева Д. А., Ахциев И. М., Таркоев Р. Р., Газиков Б. Д.. — Ростов-на-Дону : Южный издательский дом, 2023. — Т. I. — С. 352. — 1000 экз. — ISBN 978-5-98864-167-4.