Хьисап деш нах дӀаязбар
Хьисап деш нах дӀаязбар (эрс: перепись населения) — мехка баха нах дагарбари, йолча хана чухь царех дола экономически, демографически хоамаш тахкари да. ООН (Цхьанкхийттача Къамий Организаци) хьакъоастаяьй мехкара нах дагарбара белгалонаш: цхьан хана чухь хилар, ший куц долаш хилар, хӀаравар лархӀар, хан-ханнахьа дагарбар. Дагарбара каьхата тӀа белгалдоах тайп-тайпара хаттараш: яьнна ха, дезал болаш хилар, бӀорахол, къаман белгало, дин, дешар, иштта кхыдола хоамаш а.
ЛархIара тайпаш
• Налични баха нах — тохкача критически хана чухь баха нах;
• Массаза баха нах — тохка моттиг ца хувцаш бола нах;
• Юридически баха нах — бахача моттиге юридически дӀачоагӀбаь бола нах [1].
ЛархIара кепаш
1. опрос — лархӀара лист я, цу тӀа дӀаяз1ду дагардара юкъе волча сагаца къамаьл дарца дайза хоамаш;
2. самосчислени — дагардара юкъе волча сага ше дӀаязду шийх дола хоамаш;
3. ийна метод — эггара хьалха анкеташка гӀолла гулабу хоам, цул тӀехьагӀа тохк нийса ба из хоам е нийса бац.