Хьисап деш нах дӀаязбар

Рувики материал

Хьисап деш нах дӀаязбар (эрс: перепись населения) — мехка баха нах дагарбари, йолча хана чухь царех дола экономически, демографически хоамаш тахкари да. Кхыча хьисап деш дӀаяздарашка санна болх йистебаьнначул тӀехьагӀа из тохка а тохкаш, хьагулбаь хоам кепатох[1].

Каст-каста хьисап деш нах дӀаязбарца цхьана нах баха фонд а хьисап деш дӀаязъю еррига цӀенченаш[2].

ООН (Цхьанкхийттача Къамий Организаци) хьакъоастаяьй мехкара нах дагарбара белгалонаш: цхьан хана чухь хилар, ший куц долаш хилар, хӀаравар лархӀар, хан-ханнахьа дагарбар. Дагарбара каьхата тӀа белгалдоах тайп-тайпара хаттараш: яьнна ха, дезал болаш хилар, бӀорахол, къаман белгало, дин, дешар, иштта кхыдола хоамаш а[2]..

ЛархӀара тайпаш

[тоаде | тоаде чура]

• Налични баха нах — тохкача критически хана чухь баха нах;
• Массаза баха нах — тохка моттиг ца хувцаш бола нах;
• Юридически баха нах — бахача моттиге юридически дӀачоагӀбаь бола нах[3].

ЛархӀара кепаш

[тоаде | тоаде чура]

1. опрос — лархӀара лист я, цу тӀа дӀаязду дагардара юкъе волча сагаца къамаьл дарца дайза хоамаш;
2. самосчислени — дагардара юкъе волча сага ше дӀаязду шийх дола хоамаш;
3. ийна метод — эггара хьалха анкеташка гӀолла гулабу хоам, цул тӀехьагӀа тохк нийса ба из хоам е нийса бац.

Белгалдаккхар

[тоаде | тоаде чура]

Литература

[тоаде | тоаде чура]
  • Боярский А. Я., Шушерин П. П. Демографическая статистика. — М., 1955.
  • Гозулов А. И. Переписи населения СССР и капиталистических стран. — М., 1936.
  • Пустоход П. И., Воблый В. К. Переписи населения. — М., 1936.
  • Боярский А. Я. Переписи населения в капиталистических странах. — М., 1938.
  • Урланис Б. Ц. История американских цензов. — М., 1988.
  • Послевоенные переписи населения. — М., 1957.
  • Население мира: Справочник. — М., 1965.
  • Курс демографии / под ред. А. Я. Боярского. — 2-е изд. — М., 1974.
  • Demographic Yearbook. — N. Y., 1949—65.
  • Population census methods. United nations. — N. Y., 1949.
  • International population census bibliography. (v. 1—5, Austin), 1965—(67).

ТӀатовжамаш

[тоаде | тоаде чура]