Хьисап деш нах дӀаязбар
Хьисап деш нах дӀаязбар (эрс: перепись населения) — мехка баха нах дагарбари, йолча хана чухь царех дола экономически, демографически хоамаш тахкари да. Кхыча хьисап деш дӀаяздарашка санна болх йистебаьнначул тӀехьагӀа из тохка а тохкаш, хьагулбаь хоам кепатох[1].
Каст-каста хьисап деш нах дӀаязбарца цхьана нах баха фонд а хьисап деш дӀаязъю еррига цӀенченаш[2].
ООН (Цхьанкхийттача Къамий Организаци) хьакъоастаяьй мехкара нах дагарбара белгалонаш: цхьан хана чухь хилар, ший куц долаш хилар, хӀаравар лархӀар, хан-ханнахьа дагарбар. Дагарбара каьхата тӀа белгалдоах тайп-тайпара хаттараш: яьнна ха, дезал болаш хилар, бӀорахол, къаман белгало, дин, дешар, иштта кхыдола хоамаш а[2]..
ЛархӀара тайпаш
• Налични баха нах — тохкача критически хана чухь баха нах;
• Массаза баха нах — тохка моттиг ца хувцаш бола нах;
• Юридически баха нах — бахача моттиге юридически дӀачоагӀбаь бола нах[3].
ЛархӀара кепаш
1. опрос — лархӀара лист я, цу тӀа дӀаязду дагардара юкъе волча сагаца къамаьл дарца дайза хоамаш;
2. самосчислени — дагардара юкъе волча сага ше дӀаязду шийх дола хоамаш;
3. ийна метод — эггара хьалха анкеташка гӀолла гулабу хоам, цул тӀехьагӀа тохк нийса ба из хоам е нийса бац.
Белгалдаккхар
- ↑ Территориальный орган Федеральной службы государственной статистики по Сахалинской области — Переписи // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (7.01.2012) (тӀакхоачача боаца тӀатовжам 13-05-2013 [4400 ди] — истори)
- ↑ 1 2 Принципы и рекомендации в отношении переписей населения и жилого фонда Второе пересмотренное издание . Хоам хьаийца таьрахь: 5.05.2015. Архиваци яьй 16.07.2014.
- ↑ ИСТОРИЯ ПЕРЕПИСИ В РОССИИ : Всероссийская перепись населения 2010 в Муромском районе . Хоам хьаийца таьрахь: 12.12.2010. Архиваци яьй оригинала тӀара 1.08.2013.
Литература
- Боярский А. Я., Шушерин П. П. Демографическая статистика. — М., 1955.
- Гозулов А. И. Переписи населения СССР и капиталистических стран. — М., 1936.
- Пустоход П. И., Воблый В. К. Переписи населения. — М., 1936.
- Боярский А. Я. Переписи населения в капиталистических странах. — М., 1938.
- Урланис Б. Ц. История американских цензов. — М., 1988.
- Послевоенные переписи населения. — М., 1957.
- Население мира: Справочник. — М., 1965.
- Курс демографии / под ред. А. Я. Боярского. — 2-е изд. — М., 1974.
- Demographic Yearbook. — N. Y., 1949—65.
- Population census methods. United nations. — N. Y., 1949.
- International population census bibliography. (v. 1—5, Austin), 1965—(67).
ТӀатовжамаш
- Переписи населения // Доккха советий энциклопеди : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- Принципы проведения Всероссийской переписи населения
- Что такое перепись?
- Всероссийская перепись населения 2002 года
- Национальная перепись населения 2009 года в Республике Казахстан
- Перепись населения 2009 года в Республике Беларусь // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (13.01.2010)