Гэлий мотт
| Гэлий мотт | |
|---|---|
 Мотт бувцараш дӀахьабекъабалар (2011) | |
| Ший цӀи | Gàidhlig (na h-Alba) [ˈkɑːlʲəkʲ nə ˈhaɫapə] |
| Паччахьалкхенаш |
 Великобритани США Канада Астрали Керда Зеланди Эрланди |
| Керттера статус |
 Шотландия, Кейп-Бретон, Гленгарри округ (Керда ШатӀландехье) |
| Урхалду организаци | Bòrd na Gàidhlig (Cànan na h-Alba) |
| Мотт лебечара дукхал | 92 400[1] |
| Статус | дӀаба́ла мегаш ба |
| Классификаци | |
| ОагӀат | Евразе метташ |
| Йоазув | латиний (шатӀландхой алапат) |
| Меттай кодаш | |
| ГОСТ 7.75–97 | гэл 170 |
| ISO 639-1 | gd |
| ISO 639-2 | gla |
| ISO 639-3 | gla |
Шото́й мотт (эрс: шотландский язык) — кельтий меттай гойдельски ткъовро я. Мотт бувцараш дукхагӀа гэлий ба — лоаман ШатӀландехьеи Гебридий гӀайренаш тӀеи бахаш бола кельтий.
ШатӀландехьа мотт бувцаш 57 375 саг ва (2011-ча шера хьисап деш нах дӀаязбарца белгалбаьннараш), Канаде — 500—1000 саг ва, (цигарча наьха шоай гэлий диалект я, из дукхагӀа яьржа я кердача ШатӀландехьен провинцешке, Кейп-Бретон яхача гӀайрен тӀа. ШатӀландхой мотт бувц США, Астрале, Кердача Зеланде, ЮАР. Укх дунен тӀа из мотт бувцараш — 100 000-нел кӀезигагӀа ба.
ШатӀландхой кельтий мотт тувлабу скотс меттаца. Из ингалсий метта́ гаргабола шатӀландхой германхой мотт ба.
Тархьар
ШатӀландехьен доазон тӀа эггара хьалха кельтий мотт бувца болабеннараш бритташ ба. Уж бахаш хиннаб зӀилбухерча ШатӀландехьа шаьрача ара. Цар Ӏойиллай Эдинбург. Духхьал хӀанзарча ШатӀландехьен доазон тӀа бриттий меттала даь да дукхагӀдола йоазонаш — поэма «Гододин», из язъяьр ва Анейрин. VI бӀаьшерага кхаччалца баьха́ хинна хила мегаш ба ШатӀландехьа бритташ, цул тӀехьагӀа цига баха тӀабаьхкаб зӀилбухера ингалсаш-саксаши, малхбузехьара Эрландехьара нахи — дукхагӀча даькъе Дал Риада яхача паччахьалкхера.
Цхьа литература долаш хьаенай Лоаман ШатӀландехьеи, Эрландехье XV-ча бӀаьшерага кхаччалца, цу хана, кортамукъа а бийрза, дӀакъаьстаб шатӀландхой мотт. XVII бӀаьшера шатӀландхой меттах дӀакъаьстаб мэний мотт.
Ингалсий мотт ШатӀландехьа шаьрача аренашка баржар бахьан долаш а, дерригача доазонна, Гебридий гӀайренаш а тӀехь чулоацаш, викингаш тӀаберзар бахьан долаш а, шатӀландхой метта низ ийшаб. Скандинавхой метташа а Ӏоткъам баьб цу метта. Цу метташкара хьаийца дукха дешаш да шатӀландхой метта.