Новак Александр Валентинович

Рувики материал
Александр Новак
Alexander Novak (2019-11-06).jpg
Флаг
Россе Федераце Доалчен тхьамадан когаметтаоттар
Флаг
лайчилла бетта 10-ча дийнахьа 2020
(д. кх.7-13 деношка 2024)
Доалчен тхьамада Михаил Мишустин
Президент Владимир Путин
Флаг
Россе Федераце энергетикан министр
Флаг
маьтсела бетта 21 ди 2012 — лайчилла бетта 10 ди 2020
(д. кх. 2018-ча шера маьтсела бетта 8-18 деношка, наджгоанцхой бетта 15-20 деношка 2020)
Доалчен тхьамада Дмитрий Медведев
Михаил Мишустин
Андрей Белоусов (д. кх.)
Михаил Мишустин
Президент Владимир Путин
Хьалхахиннар Сергей Шматко
ТӀехьахиннар Николай Шульгинов
Флаг
Россе Федераце ахчан министра когаметтаоттар
Флаг
ардара бетта 2 ди 2008 — маьтсела бетта 21 ди 2012
Флаг
Красноярскерча йиста Доалчен тхьамада
Флаг
к1имарса бетта 15 ди — ардара бетта 1 ди 2008
Губернатор Александр Хлопонин
Хьалхахиннар дарже дӀачӀоагӀваьв
ТӀехьахиннар Эдхам Акбулатов

Ваьв 23 маьцхали 1971(1971-08-23) (53 шу)
Донецка область, Украинай ССР, СССР
Да Валентин Яковлевич Новак
Нана Зоя Николаевна Новак
Сесаг Лариса Новак
Парти беспартийный
Дешар
СовгӀаташ
Орден «Даьхенна хьалхашка карагӀдаьннарех» IV даржаОрден Александра НевскогоОрден ПочётаОрден Дружбы
Медаль Столыпина П. А. 1 степениОрден За верность долгу (Крым) (лента).png
Почётная грамота Президента Российской ФедерацииThanks the President of the Russian Federation.PNGПочётная грамота Правительства Российской Федерации (2010)
РУВИКИ.Медиа логотип РУВИКИ.Медиа чура файлаш

Новак Александр Валентинович(эрс: Новак Александр Валентинович) 23 маьцхали 1971, Авдеевка[d] — Россе паччахьалкхени политикеи болхло.

Россе Федераце доалчен тхьамадан когаметтаоттар 2020-ча шера лайчилла бетта 10-ча дийнахьа денз (декхараш кхоачашдер маьтсела бетта 4-7 деношка 2024)[1]. Къулбаседа Кавказа федеральни округе куратор хиннав 2021-ча шера кӀимарса бетта 19-ча дийнахьа денз[2].

Россе Федераце энергетиках вола министр 2012-ча шера маьтсела бетта 21-ча дийнахьа денз 2020-ча шера лайчилла бетта 10-ча денга кхаччалца (декхараш кхоачаш деш хиннав 2018-ча шера маьтсела бетта 8-18 деношкеи, 2020-ча шера наджгоанцхой бетта 15-21 деношкеи)[3].

Биографи

[тоаде | тоаде чура]

Александр Новак ваьв 1971-ча шера маьцхали бетта 23-ча дийнахьа Донецка областе Авдеевке.

1979-ча шера цар дезал баха дӀабахаб Норильске, цига цун да болх беш хиннав Надеждински металлургически завод йоттача[4]. Учился в норильской школе № 23[5]. 189 см лакха хилар бахьан долаш, из ишколерча тоаба юкъе баскетболах ловзаш хиннав.

1993-ча шера цо дийша йистеяьккхай Норильска паччахьалкхен индустриальни институт «экономика и управление в металлургии» яха говзал караерзаеш. Цул совгӀа 2009-ча шера цо йистеяьккхай М. В. Ломоносова цӀерагӀа йолча МГУ паччахьалкхен администрироване Лакхера ишкол яьккхай «менеджмент» говзалах.

1988-ча шера тов бетта из болх бе волавеннав Норильскерча А. П. Завенягина цӀерагӀа йолча лоамара-меаллургически комбинате. Эггара хьалха из къахьега хиннав 1-ча даржа аппаратчик-гидрометаллург волаш, цул тӀехьагӀа стажера дарже техник-технолог, экономист волаш болх баьб цо. 1993-ча шера денз цо болх дӀабихьаб экономистеи ахчан бюро бухгалтере кулгалхои волаш. 1997-ча шера маьтсела бетта денз 1999-ча шера лайчилла беттага кхаччалцца из болх беш хиннав отдела кулгалхои, йоал ийяра урхален кулгалхои волаш.

1999-ча шера оагӀой бетта из из хьожаваьв экономиках кулгалхочун когаметтаоттара дарже, цул тӀехьагӀа персоналах кулгалхочун когаметтаоттара дарже, ОАО «Норильская горная компания» урхала кулгалхочулла.

ДӀахо цо къахьийгад Норильска пхьен администраце, цига цо болх баьб 2000-ча шера денз пхьен даь Олега Бударгина ахчан-экономикан хаттарех вола когаметтаоттар волаш, цул тӀехьагӀа хьалхара когаметтаоттар волаш. Цу дарже цо болх баьб 2002-ча шера ардара беттага кхаччалца.

Красноярскерча Йисте губернатора дарже Александр Хлопонин эттачул тӀехьагӀа Новак цун администраценна юкъевахав, 2002-ча шера ардара бетта денз 2007-ча шера кӀимарса беттага кхаччалца из болх беш хиннав Краснорскерча Йиста губернатора когаметтаоттар волаши, Красноярска Йиста администраце Керттерча ахчан урхала кулгалхо волаши. 2007-ча шера из хьожаваьв Красноярскерча Йиста губернатора хьалхарча когаметтаоттара дарже. Цу дарже волаш цхьа ха яьккхачул тӀехьагӀа, цо дӀахо Йиста доалчен кулгалдаьд.

2008-ча шера тов бетта 29-ча дийнахьа денз 2012-ча шера маьтсела бетта 22-ча денга кхаччалцца — Россе Федераце ахчан министерствон когаметтаоттар. 2008-ча шера ардара бетта 2-ча дийнахьа цох Россе минфина Коллеге доакъашхо хиннав.

2012-ча шера маьтсела бетта 21-ча дийнахьа цох хиннав Россе Федераце энергетикан министр Дмитрия Медведева хьалхарча доалченна юкъе[6][7][8]. Цу дарже хиннав Медведева 2018-ча шера маьтсела бетта вӀашагӀъеллача шоллагӀча доалченна юкъе а, цул совгӀа Михаила Мишустина доалченна юкъе а(наджгоанцхой бетта 21-ча дийнахьа денз). Министра дарже хержачул тӀехьагӀа цох хиннав СНГ электроэнерге совета президент (2012-ча шера маьтсела бетта 25-ча дийнахьа), ТЭК дегӀайоалаяра наькъаш тохкаш йолча комиссен доакъашхо.

2015-ча шера кӀимарса бетта из хержав ПАО «Россети» кулгалхой Совета тхьамадалла, цу шера тов бетта — ПАО «Транснефть»[9]. Цул совгӀа 2012-ча шера денз Новак ва «Росатом», ПАО «Газпром» и ПАО «Роснефть» госкорпораций кулгалхой совета доакъашхо (2015-ча шера денз).

2020-ча шера лайчилла бетта 9-ча дийнахьа Россе премьер-министра Михаил Мишустина из могаваьв ТЭК вице-премьера метте[10][11]. ШоллагӀча дийнахьа из цу дарже дӀачӀоагӀваьв.

2024-ча шера маьтсела бетта 13-ча дийнахьа Госдумах юха дӀачӀоагӀваьв из РФ доалчен тхьамадан когаметтаоттара дарже[12]. Маьтсела бетта 14-ча дийнахьа РФ президента из хьожаварах амар даьккхад[13].

  • Да: Валентин Яковлевич Новак,
  • Сесаг — Зоя Николаевна Новак.
  • Саг йоалаяь ва, сесаг — Лариса Новак.
    • Ши йоӀ я дезале[5].

Класса дарж

[тоаде | тоаде чура]
  • Россе Федераце 3-классах вола паччахьалкхен гӀонча (оагӀой бетта 26-ча дийнахьа 2009)[14].

СовгӀаташ

[тоаде | тоаде чура]
  • Россе Федераце Доалчен Сийлен грамота (2009 шу);
  • Сийлен Орден (ОагӀой бетта 27-ча дийнахьа 2010) — карагӀдаьннарехи дукхача шерашка хьинаре къахьегарахи[15];
  • Россе Федераце мехкдаь Благодарность (2013 шу);
  • Мейдилг «2014-ча шера Сочи хинна XXII Аьланпхьен Ӏан ловзараши, XI Парааьланпхьен ловзараши Сочи» (2014 шу);
  • Россе Федераце Мехкдаь Сийлен грамота (2014 шу);
  • ДоттагӀала Орден (2014 шу);
  • Орден «Даьхенна хьалхашка карагӀдаьннаррех» IV даржа (2016 год);
  • [[Орден «Декхар дизза кхоачашдарах» (Республика Крым, 2017-ча шера наджгоанцхой бетта 17 ди) — Крым Республика бахархой энергеца Ӏалашбеча гӀулакхе лаьрххӀа дакъа лацарах[16];
  • Столыпина П. А. мейдилг I даржа (2018 шу);
  • Александра Невски Орден (2019 шу);
  • Норильска сийдола бӀорахо (2013 шу);
  • Кхыча ведомствон совгӀаташ. 

Белгалдаккхар

[тоаде | тоаде чура]
  1. Правительство России переходит в статус и.о. до назначения нового состава. TACC. Хоам хьаийца таьрахь: 7.05.2024.
  2. Михаил Мишустин назначил вице-премьеров кураторами федеральных округов. Хоам хьаийца таьрахь: 19.07.2021. Архиваци яьй 19.07.2021.
  3. Правительство РФ подало в отставку. Хоам хьаийца таьрахь: 15.01.2020. Архиваци яьй 15.01.2020.
  4. Алексей Дружинин. Биография Александра Новака. Его кандидатура 9 ноября 2020 года внесена в Госдуму для назначения на пост вице-премьера РФ. ТАСС (9.11.2020). Хоам хьаийца таьрахь: 19.07.2021. Архиваци яьй 13.04.2021.
  5. 1 2 Новак, Александр (HTML). Лентапедия. Хоам хьаийца таьрахь: 10.06.2013. Архиваци яьй 10.06.2013.
  6. Указ Президента Российской Федерации от 21.05.2012 г. № 664 «О Министре энергетики Российской Федерации». Хоам хьаийца таьрахь: 6.02.2020. Архиваци яьй 6.02.2020.
  7. Указ Президента Российской Федерации от 18.05.2018 г. № 250 «О Министре энергетики Российской Федерации». Хоам хьаийца таьрахь: 6.02.2020. Архиваци яьй 6.02.2020.
  8. Указ Президента Российской Федерации от 21.01.2020 г. № 51 «О Министре энергетики Российской Федерации». Хоам хьаийца таьрахь: 6.02.2020. Архиваци яьй 6.02.2020.
  9. Новак вновь возглавил совет директоров «Транснефти». Хоам хьаийца таьрахь: 13.04.2021. Архиваци яьй 13.04.2021.
  10. Мишустин предложил Госдуме назначить Новака вице-премьером. РИА Новости. Хоам хьаийца таьрахь: 9.11.2020. Архиваци яьй 9.11.2020.
  11. Указ Президента РФ «О внесении изменения в Указ Президента Российской Федерации от 21 января 2020 г. № 21 „О структуре федеральных органов исполнительной власти“». Хоам хьаийца таьрахь: 10.11.2020. Архиваци яьй 10.11.2020.
  12. Госдума утвердила Новака заместителем председателя правительства. РИА Новости (14.05.2024). Хоам хьаийца таьрахь: 14.05.2024.
  13. Президент подписал указы о назначении членов Правительства Российской Федерации и директоров служб. kremlin.ru (14.05.2024). Хоам хьаийца таьрахь: 14.05.2024.
  14. Указ Президента Российской Федерации от 26.12.2009 г. № 1479 «О присвоении классных чинов государственной гражданской службы Российской Федерации федеральным государственным гражданским служащим». Хоам хьаийца таьрахь: 6.02.2020. Архиваци яьй 6.02.2020.
  15. Указ Президента Российской Федерации от 27.12.2010 г. № 1615 «О награждении государственными наградами Российской Федерации». Хоам хьаийца таьрахь: 6.02.2020. Архиваци яьй 6.02.2020.
  16. Постановление Президиума ГС РК от 17 января 2017 года № п357-1/17. Хоам хьаийца таьрахь: 24.10.2017. Архиваци яьй 25.10.2017.

ТӀатовжамаш

[тоаде | тоаде чура]
  • Профайл на сайте Министерства энергетики РФ.