Матенаькъан Ӏумара Ӏаббас

Матенаькъан Ӏумара Ӏаббас
Матенаькъан Ӏумара Ӏаббас
	эрс: Матиев Аббас Умарович
Ваь таьрахь	11 лайчилла 1946
Ваь моттиг	Кокчетав
Венна таьрахь	23 маьтсела 2025 (78 шу)
БӀорахол	СССР → Россе Федераци
Леладу гӀулакх	йоазонхо, прозаик, оазархо
Дебют	2002 шу, Уцига Малсагах дола дувцараши хабараши

Матенаькъан Ӏу́мара Ӏабба́с (эрс: Матиев Аббас Умарович) ― гӀалгӀай прозаик, оазархо, «Аьттув» яха роман яздаьр.

Дешар, болх

Матенаькъан Ӏаббас ваьв 1946-ча шера лайчилла бетта 11-ча дийнахьа Кокчетаве (Казахий ССР). ГӀалгӀай къам СибарегӀа дига кхо шу даьннача хана ваьв Ӏаббас. БархӀ шу даьлча, Кокчетаве № 3 йолча ишколе деша вахав из. ТӀехьа доагӀача шерашка деша ца водаш висав из, Ӏа шийла хилар бахьан долаш. Ӏаьдала низ таацар ишколаш йӀоахъе. Да́ КъорӀа дийша саг хиннав цун. Ишколе ца ухаш йоаккха ха дас КъорӀа хьехаш яьккхай цо. 1958-ча шера гӀалгӀай Сибарера цӀабаьхкачул тӀехьагӀа, Ӏаббас шоллагӀча классе ца водаш, юха хьалхарча классе деша вахав СурхотӀарча ишколе, Ӏомадаьр кердадоаккхаргдолаш. 1964-ча шера бархӀ класс яьккха ваьннав Ӏаббас. Цул тӀехьагӀа Ӏаббас вахав ГПТУ токара говзал Ӏомае, сайранарча ишколе бархӀлагӀча классе деша вахав из. Диплом 1965-ча шера хьаийцад цо^[1].

Цу хана хьадийла балхаш хиннад Казахехье Гурьевски областе «Мангышлак» яхача ахгӀайрен тӀа, Керда Узень яхача пхье. Цу шера оагӀой бетта болхача гаргарча нахаца цига вахав Ӏаббас. Цига гӀишлош еча гӀишлош яра урхале балха эттав из ший новкъосташца. Цига сайранарча ишколе дӀа а язвий, йистеяьккхай цо бархӀлагӀа класс. Цу шерара дешар йистедоаллаше, из деша эттав сайран дешача слесарь-монтажник курсашка. Нийсса шин бетта дийшача, из йистеяьккхай цо, тӀаккха 1968-ча шера из деша вахав шофера курсе. Дийша ваьлча машен лийхкай цо кхоалагӀча класса бокъо йолаш. ДӀахо цо къахьийгад гӀишлонаш хьалйотташ. 1987-ча шера из деша эттав заочно Л. Н. Толстой цӀерагӀа йолча Нохч-ГӀалгӀай университете географен факультете. Из цо йистеяьккхай 1993-ча шера^[1].

Кхоллам

Долакха-Юрта, МагӀалбике, СурхотӀа ший тайпан а кхыча тайпий а, из вовзаш мел болча наьхцига ухаш, Ӏаббаса гулдаьд Уцига Малсагах дола дувцараш-хабараш. 1995-ча шера кепатехе арадоал Малсагах дола «Къаманна хетадаь вахар» яха кинижка. Дукха ца говш, арахийцад «Ялсмален карт» яха дувцарийи байтийи гуллам. 2004-ча шера арадаьннад цо гӀалгӀай меттала яздаь «Воккха шейх» яха кинижка. 2010-ча шера цо арахийцад «Аьттув» яха роман^[1]. Ӏаббас хиннав Эрсечен йоазонхой юкъарлон доакъашхо.

Дезал

Матенаькъан Ӏаббаса 12 дезалхо: 9 воӀи 3 йоӀи, царех ва Матенаькъан Илез — йоазонхо, таржамхо.

Белгалдаккхар

↑ ¹ ² ³ Евлоева, Мартазанова, 2011, оа. 524.

Литература

Евлоева А.М., Мартазанова Х. М. ХӀанзара гӀалгӀай литература / Сост. проф. И. А. Дахкильгов. — Нальчик : Республиканский полиграфкомбинат им. Революции 1905 г., 2011. — 423 с.

[_372a795823bae0c5-1] ¹ ² ³ Евлоева, Мартазанова, 2011, оа. 524.

[1]