Наджгоанцхой бутт
| Наджгоанцхой бутт | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2024 шу | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Наджгоанцхой бутт (31 ди долча ворхӀ беттаех цаӀ ба Наджгоанцхой бутт. Шера́ юкъе эггара шийлагӀа бутт ба аьнна лоархӀ из Лаьттан ГӀинбухен ахбура доккхагӀа долча да́къа тӀа (Наджгоанцхой бутт Ӏан шоллагӀа бутт болча), иштта, шера эггара бӀайхагӀа бутт ба аьнна лоархӀ Лаьттан ЗӀилбухен ахбура доккхагӀа долча да́къа тӀа (Наджгоанцхой бутт — ахкан шоллагӀа бутт болча).
ЦӀи
Мерешканаькъан Султана оттадаьр[1]. 2022 шера ГӀалгӀайчен Мехкдаь распоряженеца официальни дӀачӀоагӀъяьй гӀалгӀай меттала беттай цӀераш[2], уж дукхагӀа вӀаший тарлуш я Мерешканаькъан Султана оттаяьча беттай цӀерашца. Мехка тайп-тайпара йолча организацештеи учрежденештеи хьийхад дӀачӀоагӀъяь йола беттай цӀераш лелае аьнна. Из бахьан долаш ГӀалгӀай Википеде а лаьрхӀад уж лелае.
| Шу | Автор | ЦхьоалагӀча бетта цӀи | Официальни тӀаийцар |
| 2001 | Коазой Ӏийса | Нажгамсхой | — |
| 2018 | «СелаӀад» тептар | — | |
| 2021 | ГӀалгӀай Ӏилман-тохкама институт | АгӀой бутт | — |
| 2022 | Мерешканаькъан Султан | Наджгоанцхой (Гоанцхой) бутт[3] | — |
| 2022 | Наджгоанцхой бутт | ✔ |
СедкъаӀилма
ХӀанзарча заман григоре ханоргах лоархӀаш хилча «Ӏаддалхо» яхача седкъарче чу, хӀаьта Наджгоанцхой бетта 20-гӀа дийнахьа денз — «Бодж» яхача седкъарче чу[4] (кхыча хетачох — Наджгоанцхой бетта 19 дийнахьа денз[5]).
Белгалдаккхар
- ↑ Мерешков, 2022.
- ↑ Единая форма наименований месяцев календаря на ингушском языке, 2022.
- ↑ Мерешков, 2022, оа. 10.
- ↑ Цхьан шера Малхо го боаккха 12 доацаш, 13 седкъарче гӀолла. Керда седкъарчий гона хьарак — «Змееносец»
- ↑ Климишин И. А. Календарь и хронология. Изд. 3. М., Наука, 1990. С. 41
Литература
- Мерешков С. Ингушский народный календарь: к истории вопроса // Сердало : газет. — 2022. — 3 февраля (№ 4 (12531)). — С. 10—12.
- Круглый год. Русский земледельческий календарь. — М: «Правда», 1989. ISBN 5-253-00598-6
- Народный Месяцеслов. — М: «Современник», 1992. ISBN 5-270-01376-2
