Фаьрсий мотт

Рувики материал
Фаьрсий мотт
Фаьрсий мотт баржар таджикийи афганий диалекташ а лоархӀаш
Фаьрсий мотт баржар таджикийи афганий диалекташ а лоархӀаш
Ший цӀи فارْسِى (fārsi) Farsi.svg
Паччахьалкхенаш Малхбузехьара фарси:
 Иран
 Иракъ
 Бахрейн
Ло:KUW
Дари:
 Афганистан
 Пакистан
Таджикий:
 Таджикехье
 Узбекехье
Керттера статус  Иран
 Афганистан (дари)
 Таджикехье (таджикий)
Урхалду организаци Фаьрсий меттеи литературеи академи
Мотт ле́беча́р дукхал

Мотт мел бувцараш:
наьна мотт болаш — 60 млн совгӀа /
шоллагӀа мотт 53 млн гаргга
царех
малхбузехьара фаьрсий мотт: 35 млн совгӀа (ХӀиран);
малхбоалехьара фаьрсий мотт: 25 млн гаргга (Афганистан) / 18 млн гаргга (Таджикистан):[1][2]

Берригаш: 110 млн[3]
Рейтинг наьна мотт 22[4]
Статус кхерам боацаш[d]
Классификаци
ОагӀат Евразе метташ

ХӀиндий-европай дезал

ХӀиндий-хӀирана ткъовро
ХӀиранхой тоаба
ЗӀилбухен-малхбузехьара кӀалтоаба
Йоазув Ӏарбий-фаьрсий, кириллица (таджикий алапат)
Меттай кодаш
ГОСТ 7.75–97 пер 535
ISO 639-1 fa
ISO 639-2 per (B); fas (T)
ISO 639-3 fas, prs, pes, tgk
Ethnologue fas
ABS ASCL 4106
IETF fa
Glottolog fars1254
РУВИКИ укх меттала
Persian Language Location Map.svg

Фаьрсий мотт, иштта пирсаьний мотт (фаьрс. پارسی‎, эрс: персидский язык, фарси) — хӀиндий-европай дезала юкъебода ХӀиранеи, Афганистанеи Таджикистанеи официальни бола мотт. Пирсаьний мотт бувцаш 110 000 000 совгӀа саг ва.

Фаьрсий мотт баьржа ба ХӀиране, мотт бувцараш мехка 58 % саг ва 40 млн бахархоех. Фаьрсий мотт бувцаш йоккхий тоабаш я Бахрейне, Ираке, Омане, Йамане, Цхьанкхийттача Ӏарбий Амираташка.

X—XII бӀаьшерашка денз хана йӀоаххала фаьрсий мотт малхбоалехьарча къамашта юкъе юкъара мотт болаш хьабенаб, товшхалца дизза дакъа долаш. Цу меттаца дувзаденна да Туркехьегареи, Кавказгареи а, ГӀирмагареи Ӏоа Юкъерча Азеи ХӀиндехьа Ӏокхаччалца мел дола метташ. Литературни фаьрсий мотт хӀиранхойа, тюркий а, хӀиндий а метташ дегӀадоаладеш да́къа лоацаш хиннад.

Йоазув фаьрсий алапата тӀа да. Алапат Ӏарбий метта ларда тӀа латт, цунна юкъе да Ӏарбий метта юкъе доаца цхьацца дола алапаш а хьаракаш а. Таджикий метта йоазув кириллица тӀа да.

Белгалдаккхар

[тоаде | тоаде чура]
  1. Windfuhr G., Perry J. R. Persian and Tajik / The Iranian Languages. NY. 2009.
  2. Iran, 36 млн (51 %) — 33 млн (45 %) Loc.gov, Afghanistan. Архиваци яьй 20.09.2017., 16 369 эзар (50 %), Tajikistan, 5 770 эзар (80 %), Uzbekistan. Архиваци яьй 9.07.2016., 1,2 млн (4,4 %).
  3. Windfuhr, Gernot. The Iranian Languages. Routledge, 2009, p. 418.
  4. Lewis, M. Paul, Gary F. Simons, Charles D. Fennig: Statistical Summaries. Summary by language size. Language size (ингал.). Ethnologue: Languages of the World. Dallas: SIL International (2017).

Литература

[тоаде | тоаде чура]

ТӀатовжамаш

[тоаде | тоаде чура]

Курсаши дошлоргаши[тоаде | тоаде чура]

Кхыдараш[тоаде | тоаде чура]

Ло:Персидский язык Ло:Иранские языки Ло:Персы Ло:Языки Ирака