ЦӀолой Ӏаьлий Руслан

ЦӀолой Ӏаьлий Руслан
Цолоев Руслан Алиевич
Ваь таьрахь	1944(1944)
Ваь моттиг	Мочкъий-Юрт, ГӀалме шахьар
БӀорахол	СССР →  Россе Федераци
Леладу гӀулакх	хоамбоаржабархо

ЦӀо́лой Ӏаьлий Руслан (эрс: Цолоев Руслан Алиевич) — гӀалгӀай хоамбоаржабархо, «ГӀалгӀайче» ПТРК хинна редактор ва.

Вахара сурт

Берал

ЦӀолой Руслан ваьв 1944-ча шера Мочкъий-Юрта Элмарзий Ӏаьлийи Овшанаькъан Махьмада Фасиманеи дезале. Да дийша хиннавац, бакъда цхьацца чӀоаггӀа наха эшаш йола балха говзалаш йолаш хиннав. Цун наьна-воша Къоастой Ахьмад Буро тӀа тӀоарскаца балхаш деча завода технолог волаш къахьийгарех ва. Цо хьалвига хиннав Руслана да, аз цхьацца хӀама Ӏомадергда укхунна, аьнна. Нахьарашца деш дола тайп-тайпара технологически балхаш Ӏомадаьд цо Ӏаьланна. Хозяйственни оала сапа хьаде а Ӏомаваьв. Из хӀама ГӀалгӀай къам Сибаре дигача заман чухь чӀоаггӀа накъадаьнна хиннад Ӏаьлийна шийна а кхыча наха а. ГӀалгӀай къам мехкахдоаккхача хана цхьа бутт биза хиннаб цун, наджгоанцхой бетта 25-ча дийнахьа ваь хиннав из. ГIазакхстанехьа уж баха ховшабаьб Кокчетава областерча Щучински шахьарерча Каменни Карьер яхача юрта. Цига эггара хьалхара доккха хатар денад цар дезалга, 1947-ча шера да воацаш, бойла бус уж. Шин бераца — Ӏайшатацеи Русланацеи — цхьаь йисача нанна хала доландаь, бокъо а яьккха, ноанахой бахача Алма-Атай шахьаре чуйоагӀаш йолча Весёлая Жизнь яхача юрта дӀабигаб уж. Из бокъо царна яьккхар хиннав Руслана наьна-йиша йига найц Чахкенаькъан Осман , цо Пушкина цӀерагӀча урам тӀа ховшабаьб уж, Алма-Ата дӀаяьлча, юрт дӀайолалуш хинна эггара хьалхара урам хиннаб из, ГӀазакхстанехьен нанагӀалах 10-12 километр мара гаьна а хиннабац. 1951-ча шера, ший ворхI шу даьннача хана, юртарча ишколе деша вахав Руслан. Из дикка гаьна ваха везаш хиннай. Цар цӀеннеи ишколани юкъе 5 километр хиллал никъ баьллаб. Цу ишколе 1957-гӀа шу хьатӀакхаччалца дешаш хиннав из, цу хана цо чакхъяьккхаяр 6-гӀа класс.

Дешари болхи

Цу шера ГӀалгӀай мехка цӀабаьхкаб уж. Дай баьхача ГIалме шахьарча Мочкъий-Юрта хьалчубаха лаьрхIа хиннад цар, цхьабакъда уж цига хьалчубитанзар. Наьсар-Керте яха наьна-йиша Лейла йолча дӀабахар. Цул тӀехьагӀа масcехк бутт баьлча, Фасиман балха яхар Шолжа-ГӀала тӀарча СМУ-3 чуйоагӀача бетон, маркхал хьабеча 10-12 сагах латтача бригаданна кулгал де. Цигара маркхал дӀакхухьийташ хиннаб Калинина цӀерагӀча юрта еш латтача Ӏаьдала коттеджашта. ЦӀабоагӀача наха дӀателаш хиннай уж. Цига болх барах Руслана нанна «Сийлен хьарак» яха орден енна хиннай.

Шолжа-ГӀала тӀа Руслан деша ваха́р № 19 йола ишкол яр, трампарка юхе яр из, 1-ча микрорайоне дӀабодача новкъа. Цул совгӀа, цу юхе яр дахчан балхаш деш йола, кхыча дешашца аьлча, мебель хьаеш йола моттиг. Цига хулар дешархой цхьайола къахьегама урокаш, царна цхьацца кулгаговзал Ӏомаеш. Цига Ӏомадаьр накъадоалар цӀагӀара цхьацца балхаш деш. Масала, наьн-нанна гӀандаш а истол а ше хьадаьдар Руслана. Ший 15 шу даьннача хана, сайранарча ишколе деша вахав из, из яр Шолжа-ГӀала тӀарча Субботников цӀерагӀча урам тӀарча № 22 йолча ишколе. Цигара ши-кхо шу даьлча, эскаре амал де вахав кхаь шера. КӀаэрсечерча геттара къаьнача Мозырь яхача пхье кхаьчав из, ракеташ йолча тӀема даькъе. Эпсара дарже хиннавац Руслан, зӀамагӀвола сержант хиннав.

Эскарера цӀавеча, юха цхьа шу хиллал йолча хана, «Сердало» газета корректор волаш болх бе волавеннав из. ТӀаккха хоамбоаржабархочун говзал Ӏомае дагахьа, М. Ломоносова цӀерагӀча МГУ деша отта ваха хиннав из, цхьабакъда ингалсий мотт цахарах дӀаэца тигадац комиссе цун каьхаташ, «Сердало» газета тӀеи «Комсомольски племя».

Цхьа ха яьнначул тӀехьагӀа, Банхайнаькъан Хьажбикарца кхаь бетта ингалсий мотт Ӏома а баь, юха а МГУ деша отта хьежав Ӏаьлий Руслана, тӀаккха массайолча экзаменех йиаш яьхарца хоамбоаржабархой факультете дешаргдолаш, чакхваьннав из. Дийша воалаш, цо язбаь дипломни болх хиннаб, «1923-1927 шерашка арадийнна «Сердало» — дукхача ахархой газет», яхаш.

МГУ деша отта гӀертача юкъа радиокомитете балха хиннав Ӏаьлий Руслан. Корреспондентий бувзамий отдела кулгалхо волаш дӀаийцав из. Каьхатий отделабар санна болх хиннаб из, штате боацача корреспонденташа передачашта лаьрхӀа хьаена материал редакцешка гӀолла дӀа-хьа яла езаш хиннав из.

Газете а радио а къахьегаш яьккха ха дӀалаьрхӀача, Руслана 41 шера къахьийгад. 2001-ча шера денз пенсе вахав из, хӀаьта а массехк шера «Сердало» газетаца къахьегаш а хиннав (1993—1996). 1998-ча шера цо да́къа лаьцад Москве хиннача Россе журналистий VI-ча съезде. 1972 шера денз из СССР журналистий Союза доакъашхо ва. ГӀалгӀай Республика хьаяьчул тӀехьагӀа Руслана болх баьб «ГӀалгӀайче» яхача ПТРК керттера редактор волаш .

Дагалоацам

Руслан хьоахаваьв «Наш дом на Маховой» яхача книжка тӀа я, Москве хоамбоаржабархой дешар дешаш баьгӀарий цӀераш а тайпан цӀераш а я цу тӀа.

Белгалдаккхар

ТӀатовжамаш

• Ӏарчакханаькъан Сали. Хозача гӀулакхо везаволийт саг (гӀал.) // «Сердало» : газет. — 2023. — 7 аьтинга.