Лергйоаца полк

Рувики материал
Ерригроссе юкъара бӀорахой-мехкгӀончий цхьанкхетар «Эрсечен лергйоаца полк»
Логотипа сурт
Шествие региональной патриотической общественной организации «Бессмертный полк» - 1.jpg
Йилла таьрахь 2015-ча шера тов бетта 30-ча дийнахьа
Тайпа юкъарлон организаци[d]
ООД «Эрсечен лергйоаца полк» юкъерча штаба исполкома кулгалхои тхьамадашта юкъера тхьамадеи

Наталья Шадрина Сергей Макаров Геннадий Иванов

Елена Цунаева
Юкъарче Москва
Сайт polkrf.ru
РУВИКИ.Медиа логотип РУВИКИ.Медиа чура файлаш

Лергйоаца полк (эрс: Бессмертный полк) — Сийлахь-Боккхача Даьхен тӀема доакъашхой дагалаьца вӀашагӀделла къаман цхьанкхетар, нацизм эшаяь бола турпалаш дагалаьца беш бола никъ[1]. Лергйоацача полка доакъашхоша хӀара шера Коталон ди дездеча хана, йоккха тоаба вӀашагӀъелле, тӀема доакъашхой — концлагерашка лийца баьхкарий, тӀемахой, къахьегамхой, блокадникий, тӀема берий сурташ бедехке, пхьен урамашта юкъегӀолла никъ бу[2], — цар вахарах бола хоам дӀаязбу, тархьара юкъегӀоргболаш[3].

Тархьара хьалхе

[тоаде | тоаде чура]

Лергйоаца полк яха акци йолаялалехьа СССР цу тайпара вӀашагӀкхетараш дӀакхухьаш хиннад. Масала, 1965-ча шера Новосибирска № 121 ишкола дешархоша никъ баьб шоай даь-даьй сурташ бе дехка[4]. 1981-ча шера Борцов Революци майдан тӀа Ростова областа Тацински ст. йоккха митинг дӀайихьай, цига дакъа лоацаш хиннараш шоай тӀем тӀа хиннача гаргарча наьха сурташ дахьаш баьхка хиннаб[5].1985-ча шера Перма областе бахархой шоай гаргарча тӀема доакъашхой сурташца урамех чакхбаьннаб. 1985-ча шера Липецка областе Конь-Колодезь яхача юрта иштта сурташца чакхбаьннаб ишкола дешархой Ленина цӀерагӀча урамах.

Керда тархьар

[тоаде | тоаде чура]

Советий Ӏаьдал дехачул тӀехьагӀа, иштта вӀашагӀкхетараш дакхухьаш хиннад Эрсече а, кхыча паччахьалкхенашка а. 2006-ча шера Ухте Коталон дийнахьа даим йоагача цӀера тӀа баьхкараша шоашца дена хиннад салтий сурташ. 2004—2006 шерашка маршаш дӀадихьад Кузбассе (Новокузнецкеи Прокопьевскеи), 2007-ча шера — Тюмени.

2007-ча маьтсела бетта 8-ча дийнахьа «Тюменские известия» яхача газета тӀа областа ветераний совета тхьамадас Иванов Геннадийя бахархой тӀахьийхаб шоай тӀемахой сурташца арабовла[6]. Тюменагара масал ийцад кхыча Эрсечен регионаша а, ши шу даьнначул тӀехьагӀа цу тайпара акцеш дӀайихьай Россе Федераце 20 муниципальни вӀашагӀтохарашка.

2009-ча шера «Котало яьккхарий парад» дӀайихьай Казанеи, Кемеровеи, Новосибирскеи, иштта кхыча регионашка. «Заменим вас в строю!» яха марш хьалкхийнача тӀехьено дӀайихьай 2009-ча шера Севастополе.

2010-ча шера сурташца марш дӀайихьай Поклонни цӀи йоаккхача лоам тӀа.

2013-ча шера акци дӀайихьай Эрсечен 120 пхьенашкеи юрташкеи[7]. В 2014 году «Бессмертный полк» прошёл в 500 городах в 7 странах мира[7].

2024-ча шера оагӀой бетта хайнад, 2025-ча шера Сийлахь-Боккхача Даьхен тӀем тӀа котало яьккха 80 шу дузаш еча параде Лергйоацача полко «Беларусь помнит» тоабаца марш дӀахьоргйолга[8].

Юкъара болабеннараш

[тоаде | тоаде чура]

2015-ча шера маьтсела бетта 9-ча дийнахьа «Лергйоаца полк» яха акци чакхъяьннай ЦӀеча майдан тӀа (эрс: Красная площадь)) гӀолла Сийлахьа-Боккхача Даьхен тӀем тӀа котало яьккха 70 шу дузаш яь парад йистеяьнначул тӀехьагӀа[9]. Дакъа лоацаш хиннав 500 совгӀа саг, царна юкъе хиннав Эрсечен президент а Владимир Путин. Цо айдаь дихьад тӀем тӀа дакъа лоацаш хиннача ший даь сурт. Колоннас никъ баьб КӀайэрсий майдан тӀара болабенна Кремлега кхаччалца, акци чакхъяьннай Москворецки набережни[10].

2015-ча шера денз «Лергйоаца полк» яха акци Коталон цӀай дездара керттера дакъа хинна дӀаэттай Эрсече а Эрсечен арахьа а. 2015-ча шера «Лергйоаца полк» чакхъяьннай 17 паччахьалкхен доазон тӀа, 2016-ча шера — 42 мехка[11].

Ерригроссе «Эрсечен лергйоаца полк» яхача бӀорахой-мехкгӀончий юкъарча цхьанкхетара тхьамадашта юкъевахав массанел хьалхагӀа СССР Къаман артист, Россе Федераце къахьегама турпал Василий Лановой[12][13].

Акци дӀакхухьаш дола мехкаш

[тоаде | тоаде чура]

«Лергйоаца полк» яхача акце 80 паччахьалкхе чулоац:

2019-ча шера маьтсела бетта 6-ча дийнахьа «Лергйоаца полк» акци духхьашха дӀайихьай Аляске Анкоридже. Акце дакъа лоацаш хиннав 100 саг[16].

Белгалдаккхар

[тоаде | тоаде чура]
  1. Бессмертный полк - официальный сайт движения. polkrf.ru. Хоам хьаийца таьрахь: 15.10.2024.
  2. И. Огилько. На "Бессмертный полк онлайн" зарегистрировались более 150 тысяч участников. Российская газета (30.04.2020). Хоам хьаийца таьрахь: 30.04.2020. Архиваци яьй 19.09.2020.
  3. Найти солдата по фамилии на сайте Бессмертный полк. polkrf.ru. Хоам хьаийца таьрахь: 15.10.2024.
  4. Акция «Бессмертный полк» родилась 49 лет назад в Новосибирске, а не в Томске // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (18.05.2015) // «Академия новостей».
  5. АиФ- Ростов. Бессмертный полк. Впервые портреты фронтовиков пронесли на Дону в 1981-м. www.rostov.aif.ru (17.08.2016). Хоам хьаийца таьрахь: 9.04.2019. Архиваци яьй 2.05.2019.
  6. Семейный альбом — Парламентская газета «Тюменские известия». old.t-i.ru (8.05.2007). Хоам хьаийца таьрахь: 12.11.2024.
  7. 1 2 Ирландия присоединится к всероссийской акции «Бессмертный полк». // ТАСС (4.04.2015). Хоам хьаийца таьрахь: 21.04.2015. Архиваци яьй 7.04.2015.
  8. "Бессмертный полк" в 2025 году пройдет вместе с шествиями "Беларусь помнит", TACC. Техкад укх дийнахьа: 6.12.2024.
  9. Акцию «Бессмертный полк» в Москве хотят провести на Красной площади // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (17.01.2019) // ИА REGNUM. 30 Марта 2015.
  10. Вести-Москва. 9 Мая по столице пройдёт «Бессмертный полк». // Вести.Ru (7.05.2015). Хоам хьаийца таьрахь: 7.05.2015. Архиваци яьй 18.05.2015.
  11. Бессмертный полк в мире. polkrf.ru. Хоам хьаийца таьрахь: 15.10.2024.
  12. Банк России выпускает в обращение памятные монеты из драгоценных и недрагоценного металлов. cbr.ru. Хоам хьаийца таьрахь: 2021-6-3. Архиваци яьй 3.06.2021.
  13. [1]
  14. Бельгия – Immortal Regiment of the World (Бессмертный полк мира). Immortal Regiment of the World (Бессмертный полк мира). Хоам хьаийца таьрахь: 9.11.2018. Архиваци яьй 25.08.2018.
  15. В Ашхабаде прошло шествие «Бессмертного полка». Хоам хьаийца таьрахь: 8.05.2021. Архиваци яьй 8.05.2021.
  16. "Бессмертный полк" впервые состоялся на Аляске. ТАСС (6.05.2019). Хоам хьаийца таьрахь: 6.05.2019. Архиваци яьй 6.05.2019.

ТӀатовжамаш

[тоаде | тоаде чура]

Сурташи, видео[тоаде | тоаде чура]