ГӀурбаш
| ГӀурбан цӀей | |
|---|---|
 | |
| Тайпа | Бусулба |
| Кхыйола цӀи | Ӏийд аль-адхьа́ |
| МаӀан | хьажол чакхдалар |
| Оттадаьд | Мухьаммад Пайхамар |
| Дезду | Бусулба наха |
| Укх денгара | 10-го Зуль-Хиджа |
| Таьрахь | 10 зуль-хиджа[d] |
| Мишта дезду | Маьждигашка |
| Ӏадат |
бежан, устагӀа бер, |
| Дувзаденна да | ИбрахӀима Пайхамара вахарца, хьажолца |
 РУВИКИ.Медиа чура файлаш | |
ГӀурбан цӀей (да), е ГӀурбан Ӏийд (да) (эрс: Курбан-Байрам)[1][2][3] (Ӏар. عيد الأضحى) — хьажол чакхдоалаш, Мархий бутт йистебаьнна 70 ди даьнначул тӀехьагӀа Зуль-хьиджат бетта 10-ча дийнахьа, ИбрахӀим Пайхамар, АллахӀа салам хилда цунна, дага а лаьца, хьайба дерца (гӀурба дарца) дездеш дола бусулба наьха цӀей да.
ГӀурбан лоархӀам
Цхьан бийсан ИбрахӀим Пайхамара гӀа дайнад ше ший воӀа́ ИсмаӀала́ урс хьокхаш. Из ше бакъ Пайхамар хиларга хьежжа цун гӀанаш а бакъ хулаш хиннад. КъорӀано яхачох, Жабраил малайк денад Пайхамар волча, воӀ ве аьнна АллахӀа амар дахьаш. КъорӀан тӀа хьоахадаьдац малагӀа воӀ ва, лоархӀар ва воккхагӀа вола воӀ ИсмаӀал, хӀаьта библе тӀа вувцар шоллагӀа вола воӀ ва Исхак[4]. ИсмаӀал шийца волаш, урс хьа а ийца, цунна урс хьакха дагахьа Мина вахав ИбрахӀим. Лаьтта из Ӏо а вилла, цун къамарге урс ӀотӀаоттадича, ИсмаӀалах урс АллахӀа дӀалатийтадац. Декхар кхоачашде кийчвеннача хана, АллахӀа Жабраьил малайк дайтад, ИсмаӀала́ когаметта бе ка бахьаш. Шийна ИбрахӀима Пайхамара яь Ӏамал езаяларца АллахӀа амар даьд бусулба нахага гӀурбан-Ӏийданна хьайбанна урс хьокхаш гӀурба дар.
Хьажолца дувзадалар
Цул тӀехьагӀа ИбрахӀим Шаьма дӀа а ваха цхьа ха-зама яьнначул тӀехьагӀа Макка юхавеча, цу шиннена лайра Далла гӀулакх дергдолаш, ХьажцӀа догӀа. Лоамашкара тӀой Ӏо а кхухьаш, тахан Макка ухача хьажоша ТӀавоаф деш дола ХьажцӀа-КъаIбат шоай кулгашца хьалдеттад цар. Ӏийдан ди хьатӀадалехьа Ӏарафата тӀа бовл хьажол де бахараш, хӀаьта Ӏийдан дийнахьа Джамарате кхера тосс, тӀавоаф ду (КаӀбата́ гонахьа ворхӀазза го баккхар)[5].
Дездар
ГӀурба деча дийнахьа, бусулба наха лувчар тӀерадаьккхе, цӀена барзкъа тӀадувх. Такбир оал (акбар деша)маьждиге дӀакхаччалца, маьждиге Ӏийдан ламаз ду, хьехамга ладувгӀ, гӀурба дизза кхоачаш хургдолаш цунгахьа лорае еза бокъонаш белгалйоах, хьажоли гӀурба дездари хьахилар дувц[6].
Белгалдаккхар
- ↑ Курба́н-байра́м // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (30.03.2019) // Научно-информационный «Орфографический академический ресурс „Академос“» Института русского языка имени В. В. Виноградова РАН
- ↑ «Курба́н-байра́м, Курба́н-байра́ма; м. [тюркск. от араб. kurban — жертва, причастие] [с прописной буквы]. Мусульманский весенний праздник жертвоприношения.» — Большой толковый словарь русского языка. / Гл. ред. С. А. Кузнецов. — СПб.: Норинт, 1998
- ↑ «Курба́н-байра́м, Курба́н-байра́ма (мусульманск. праздник)» — Агеенко Ф. Л. Словарь собственных имён русского языка. — М.: Издательство «Мир и Образование», 2010.
- ↑ Быт. 22:1-19Категория:Рувики:Страницы с постфиксом в шаблоне Библия
- ↑ Курбан-байрам-2022: что необходимо знать. Sputnik Узбекистан (9.07.2022). Хоам хьаийца таьрахь: 11.06.2024.
- ↑ Всё о празднике Курбан-байрам. Хоам хьаийца таьрахь: 9.11.2011. Архиваци яьй 10.01.2014.
Литература
- Пиотровский М. Б. Ирахим // Ислам: энциклопедический словарь / Отв. ред. С. М. Прозоров. — М. : Наука, ГРВЛ, 1991. — С. 87-88. — 315 с. — 50 000 экз. — ISBN 5-02-016941-2.
- Курбан-байрам / Рощин М. Ю. // Крещение Господне — Ласточковые. — М. : Большая Российская энциклопедия, 2010. — С. 382. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—, т. 16). — ISBN 978-5-85270-347-7.
- Курбан-байрам // Брокгаузеи Ефронеи энциклопеден дошлорг : 86 томах латт (82 томи 4 тӀатохари). — СПб., 1890—1907.