Евкуранаькъан Баматгире Ювназ-Бек
Евкуранаькъан Баматгире Ювназ-Бек | |
---|---|
Евкурнаькъан Баматгири Юнусбек | |
![]() | |
| |
8.07.2019 | |
1.01.2011 — 26.06.2019 (врио 4.07 — 8.09.2013) |
|
Президент |
Дмитрий Медведев Владимир Путин |
ТӀехьахиннар | Келаматанаькъан Макшарипа Махьмуд-Ӏаьла |
(врио 30—31.10.2008) 31.10.2008 — 31.12.2010 |
|
Президент | Дмитрий Медведев |
Хьалхахиннар | Заьзганькъан Мурад |
3.07. денз 12.08.2009 кхаччалца ГӀалгӀай Республика Мехкдаь дарж ха оттаяь кхоачашдеш хиннав Гайсанаькъан Рашид | |
|
|
Ваьв |
30 кӀимарса 1963 (61 шу) Ангушт, ГӀалме шахьар, ХӀирий АССР, РСФСР, СССР |
Да | Евкуранаькъан Баматгири |
Нана | Евкуранаькъан Хьава |
Сесаг | Коазой Марет |
Бер |
къонгаш: Итар, Рамазан, Мухьмад, Берса йоӀ: Дали |
Парти |
КПСС (до 1991) Единая Россия (с 2009) |
Дешар |
1. Рязанское высшее воздушно-десантное командное училище 2. Военная академия имени М. В. Фрунзе 3. Военная академия ГШ ВС России |
Болхговзал | тӀема болхло |
Леладу гӀулакх | тӀема кулгалхо |
Динца юкъ-моттиг | ислам |
СовгӀаташ | |
МазаоагӀув | mil.ru |
БӀул | |
БӀул даь шераш | 1985—2008, 2019 денз |
БӀорахо хилар |
![]() ![]() |
БӀун тайпа |
![]() ![]() |
Звани | |
ТӀемаш |
Приштинайна марш-бросок яр ШоллагӀа нохчий тӀом Къулбаседа Кавказера Ӏаьдала духьале яр |
![]() |
Евкуранаькъан Баматгире Ювназ-Бек (эрс: Юну́с-Бек Баматгире́евич Евку́ров; ваьв 30.07.1963) — Россе паччахьалкхен а тӀема а болхло. Россе Федерацен духьалъоттама министра когаметтоттар ва 2019-ча шера кӀимарса бетта 8-гӀча дийнахьа денз. Инарал-полковник (2021). Россе Федерацен Турпал (2000)[1]. «Юкъара цхьа Эрсече» партен Лакхехьарча совета доакъашхо[2].
ГӀалгӀай Республика Мехкда хиннав 2008 шера ардара бетта 31 дийнахьа денз 2019 шера аьтинга беттага кхаччалца (2010 шера оагӀой бетта 31 денга кхаччалца из дарж эрсий меттала «Президент» яхаш хиннад, цу хана денз «Глава» яхаш да)[3]. ГӀалгӀайче массайтта деношка мехкахоша духьале еш кхетаченаш яьчул тӀехьагӀа дарж дӀахийца дӀавода аьнна кхайкадаьд[4].
Биографи
Хьавалар[тоаде | тоаде чура]
Евкуранаькъан Ювназ-Бек ваьв 1963-ча шера кӀимарса бетта 30-ча дийнахьа Онгушта дукхача дезале: ялх вешийнеи ялх йишийнеи юкъе. Цар да массаза къахьегаш хиннав, цудухьа дезал воча хьале кхийнабац. Из фаьппий тайпах ва[5]. Оаламаша яхачох, цар тайпа Итарах хьадаьннад — Аьрзе кхаьлле хьалхара гӀала еттар из хиннав. Итар, наха дувцачох, герз чӀоагӀа нийсса тохаш хиннав, герз далалехьа, пхо дега юккъе хоабеш хиннаб цо. Аьрзера баьнна ОлгатӀе баха хайшаб Евкуранаькъан[6].
Ювназ-Бек деша ваьгӀав Беслане интернат-ишколе.
БӀул[тоаде | тоаде чура]
1982—1984 шерашка Ювнащ Тихоокеански флота форда пехоте бӀул кхоачаш деш хиннав[7].
1985—1989 шерашка цо дийшад Рязанерча гварде лакхерча фе-десантни командни училищие, эскаре дийшачул тӀехьагӀа, могаварца дӀахьожаваь хиннав из.
Ювназ-Бека тӀема гӀулакх доладеннад КӀайэрсече Витебска областа Боровухе-1. 1990-ча шера наджгоанцхой бетта денз 1991-ча шера тов беттага кхаччалца 350-гӀа гварде парашютно-десентни полк юкъейола 103-гӀа гварде фе-десантни дивизи юкъеяхай СССР КГБС погранични эскара́, цул тӀехьагӀа дӀахьожаяьй Кавказе. Дивизе доакъашхой, 350-гӀа полк юкъе а йолаш, бӀул кхоачаш деш хиннаб, паччахьалкхен доазув лорадеш, Азербайджана ССР, Эрмалой ССР зоврий округа 43-ча, 44-ча зоврий тоабашка.
Ювназ-Бек кулгалдеш хиннав ВДВ тӀема даржашка. Къулбаседа Кавказе дӀайихьача контртеррористически операцешка дакъа лоацаш хиннав[8].
1997-ча шера цо дийша йистеяьккхай М. В. Фрунзе цӀерагӀа йола ТӀема академи.
1999-ча шера аьтинга бетта сербий-босний пхье Углевике SFOR цӀи йоаккхача Боснерча, Герцеговинерча Россе контигента́ юкъехиннав[9].
1999-ча шера маьтсела бетта Евкуранаькъан Ювназ-Бек Лакхехьарча ТӀема Урхала декхар тӀадиллад: Россе ГРУ ГШ СВ подразделенера 18 саг юкъе волаш, Косово, Метохеи доазон тӀа къайлагӀа чакхдовла, стратегически объект аэропорт «Слатина» караерзае, Россе контингента керттера низ ӀотӀакхоачаi, Приштина духьалъотта кийчо е 1999-ча шера аьтинга бетта 12-ча дийнахьа. Хьалхашка оттадаь декхар Евкуранаькъан Ювназ-Бека кхоачашдаьд, цун тоабо, сербаштеи, албанцаштеи гуча ца бовлаш, къайлагӀа 1999-ча шера маьтсела бетта дӀалаьцай аэропорт «Слатина»[10]. 2000-ча шера бекарга бетта 13-ча дийнахьа Ювназ-Бе́ка́ еннай «Россе Федерацен турпал» яха сийлен цӀи, иштта цунца еннай «Дошо седкъа» майдалг[11].
2004-ча шера цо йистеяьккхай Герзацарча Низа Генеральни штаба тӀема академи (эрс: Военная академия Генерального штаба Вооружённых сил).
2004—2008 шерашка — Екатеринбурга Приволжско-Уральски тӀема округа тохкама урхала кулгалхочун когаметтаоттар[11].
ГӀалгӀайчен мехкда[тоаде | тоаде чура]

2008-ча шера ардара бетта 30-ча дийнахьа Евкуранаькъан Ювназ-Бек мехкдаь декхараш кхоачашде хьожаваьв Заьзганаькъан Мурат цу даржера дӀаваьнначул тӀехьагӀа[12].
2008-ча шера ардара бетта 31-ча дийнахьа Ювназ-Бек мехкдаь дарже дӀачӀоагӀваьв. 16 саг хиннав цунн кхаж тессар, цхьа саг духьала хиннав[13].
ГӀалгӀайчен керда президента инаугураци яьяц мехка бюджета́ зе хилар кхераш, цудухьа духхьал дув (присяга) биа Ӏийнав. Духхьашха мехкахошца цо вӀашагӀкхетар дӀадихьад Наьсарерча маьждиге[14].
2009-ча шера маьтсела бетта 25-ча дийнахьа денз лайчилла бетта 29-ча денга кхаччалца Ювназ-Бек — РФ Госсовета президиума доакъашхо[15][16].
2009-ча шера аьтинга бетта 22-ча дийнахьа ве гӀартар[тоаде | тоаде чура]
2009-ча шера аьтинга бетта 22-ча дийнахьа Ӏуйран зуламхой из ве хьежав, цхьабакъда из дийна висав[17]. Президента кортеж «Центр-КамАЗ» метте кхаьчача хана «Toyota» машин юакъеяьннай. Юкъеяьнна минот ялалехьа ийккхай. Цу хатаре цун лорбоех цаI кхалхав, хӀаьта дукха човнаш хинна президентеи, иштта уллув хинна ши саги дарбанче дӀабигаб. Ювназ-Бек човнаш кӀоарга хилар бахьан долаш, хьа ца кхеташ дукха ха яьккхай[18]. Из дарба деш волча юкъа цун декхараш кхоачашдеш хиннав республика доалчен тхьамада Гайсананаькъан Рашид[19].
2009-ча шера аьтинга бетта 23-ча дийнахьа цу хатаре бехкебараш лийцаб[20].
2009-ча шера маьцхали бетта 11-ча дийнахьа Вишневски цӀерагӀа йолча хуруге Институтера, вийрза ваьнна, цӀавахав. 2009-ча шера маьцхали бетта 13-ча дийнахьа денз балха араваьннав, ГӀалгӀайчен мехкдаь декхараш кхоачашде юхаволавеннав[21].
2009-ча шера ардара бетта 13-ча дийнахьа Россе ФСБ кулгалхочо Бортникова Александра хоам баьб Евкуранаькъан Ювназ-Бе́ка́ зуламдаьраш малаш ба тахкарах а, цу зулама́ хьалхалаьттараш (Дзортанаькъан Рашид, Ӏаьланаькъан Ӏабдул-Малик) боабарахи[22]. РФ прокуратуран Следственни комитета яхачох, зуламхошта юкъехиннаб розыске кхайкабаь бола Бурятски СаӀиди, ЦӀокханаькъан Мухьмади[23][24].
Юха болх бе волавенначул тӀехьагӀа[тоаде | тоаде чура]
2009-ча шера ардара бетта 5-ча дийнахьа Ювназ-Бека Республика Доалчен болх юхасоцабаьб. Къаьстта амар даьккха Доалчен тхьамадан декхарех мукъаваьккхав Гайсананаькъан Рашид[25].
2013-ча шера кӀимарса бетта 4-ча дийнахьа Ювназ-Бека дӀавала лаьрхӀад, 2013-ча шера тов бетта 8-ча денга кхаччалца, мехкдаь декхараш кхоачаш деш хиннав[26]. 2013-ча шера маьцхали бетта Россе президента Евкуранаькъан Ювназ-Бек кхаь кандидата юкъе ГӀалгӀай Мехка Халлкъа Гуллама хьалхаваьккхав мехкдаьлла харжа.
2013-ча шера тов бетта 8-ча дийнахьа парламента депутаташа Ювназ-Бек мехкдаь дарже хержав[27].
2013-ча шера ардара бетта 3-ча дийнахьа денз 2014-ча шера бекарга бетта 9-ча денга кхаччалцеи, 2016-ча шера лайчилла бетта 22-ча дийнахьа денз 2017-ча шера маьтсела бетта 26-ча денга кхаччалцеи — РФ Госсовета доакъашхо[28][29][30][31].
Протесташ, даржера дӀавалар[тоаде | тоаде чура]
2018-ча шера тов бетта 9-ча дийнахьа Евкуранаькъан Ювназ-Бек юхахержав мехкдаь дарже кхы а пхе шера́[32].
2018-ча шера тов бетта 26-ча дийнахьа Евкуранаькъан Ювназ-Бек Нохчий мехка мехдас Кадыров Рамзанеи барт баь, регионий доазув чӀоагӀдеш, барта тӀа кулг яздаьд. ГӀалгӀай Республика Халкъа Гулламо из барт чӀоагӀбаьб. Нохчий мехка́ дӀаденнад Шолжа шахьаререи МагӀалбика шахьаререи 17 эзар гектар лаьтта[33].
2018-ча шера ардара бетта 4-ча дийнахьа Магасе Нохчий мехкаца баьча барта́ духьала бола мехкахой гул а бенна массайтта дийнахь митингаш яьй[34]. Мехкахоша йоккха митинг оттаяьй РФ Конституционни кхело доазув декъаш баь бола барт тохкача 2018-ча шера лайчилла бетта 27-ча дийнахьа[35]. 2019-ча шера тушола бетта 26-ча дийнахьа Магасе юха дӀайихьай барта духьала митинг[36]. Бокъо яккха арабаьнна мехкахой тоӀабаьб Ӏаьдала низо: «фигуранты ингушского дела» аьнна цӀи а яьккха, 7, 5-9 шераш ха а теха, уж чубехкаб[37]. 2019-ча шера тушола бетта 27-ча дийнахьа Магасе дӀайихьай санкцех йоаца митинг. Цига дакъалоацаш хинна мехкахошта, чулелхабеш, духьала низ цабарах 13 полице болхло балхара дӀаваьккхав[38].
2019-ча шера аьтинга бетта 24-ча дийнахьа 11 шера мехка́ кулгалдаьчул тӀехьагӀа из мехкдаь даржера дӀаваьннав[39][40].
2019-ча шера аьтинга бетта 26-ча дийнахьа Россе Президента Путина Владимира цун когаметта мехкдаь декхараш кхоачашде хьожаваьв прокурор Келаматанаькъан Махьмуд-Ӏаьлаа[41].
Духьалъоттама министра коогаметтаоттар[тоаде | тоаде чура]
2019-ча шера кӀимарса бетта 8-ча дийнахьа Ювназ-Бек Россе Президента амарца РФ духьалъоттама министра когаметтаоттара дарже хержав. Цу амарца цунна еннай инарал-лейтенанта тӀема сийлен цӀи[42]. Евкуранаькаън Ювназ-Бека доалахьа дӀаденнад РФ ВС тӀема кийчон урхал, иштта РФ ВС авиаце кхерамзлен гӀулакхче а. 2019-ча шера маьцхали бетта 21-ча дийнахьа Минобороны кулгалхой тоабанна вовзийтав. Инарал-лейтенанта Евкуранаькъан Ювназ-Бе́ка́ еннай штандарт, иштта Россе духьалъоттама министра даржа хьарак[43].
2021-ча шера оагӀой бетта 8-ча дийнахьа Россе Президента даьккхача амарах цунна еннай Россе инарал-полковника тӀема сийлен цӀи[44].
2024-ча шера тов бетта 9-ча дийнахьа Россе Президента даьккача амарах цунна еннай Россе эскара инарала тӀема сийлен цӀи[45].
Санкцеш
2022-ча шера тушола бетта 15-ча дийнахьа Евкуранаькъан Юнус-Бек юкъевихьав США санкце листама́, цул тӀехьагӀа Йоккхача Британе листама юкъевахав Украинацара тӀема духьала йолча санкцешка гӀолла[46]. 2022-ча шера маьтсела бетта 6-ча дийнахьа санкцешта юкъевихьав Канадас. 2022-ча шера ардара бетта 6-ча дийнахьа юкъенийсавеннав Евросоюза листама. Иштта из Шувцарехьен, Австрале, Японе, Кердача Зеланде санкцешта юкъе ва.
СовгӀаташ
- паччахьалкхен
- Россе Федерацен Турпал (2000 бекарга бетта 13 ди).
- «Даьхенна хьалхашка карагӀдийннарех» орден IV даржа (2018 кӀимарса бетта 30 ди) — за заслуги перед государством и многолетнюю добросовестную работу[47].
- Орден Александра Невского (2013 тов бетта 2 ди) — за заслуги перед государством и многолетнюю добросовестную работу[48].
- Денала Орден.
- ТӀема карагӀдийннарех (2009).
- ЦӀеча седкъан орден.
- Майдалг «За отвагу» (19**, 19**)[49].
- Жукова майдалг
- Россе Федерацен Президента Сийлен Грамота (2017 кӀимарса бетта 10 ди) — за достигнутые трудовые успехи, активную общественную деятельность и многолетнюю добросовестную работу[50].
- Россе Федерацен Президента Благодарность (2010 тушола бетта 3 ди) — за активное участие в работе по подготовке и проведению выборов в органы местного самоуправления Республики Ингушетия и Чеченской Республики[51].
- ведомствон
- Майдаг «За боевые отличия»
- Майдалг «Участнику марш-броска 12 июня 1999 г. Босния — Косово» (Минобороны).
- Майдалг «Генерал армии Маргелов» (Минобороны).
- Майдалг «100 лет Военно-воздушным силам» (Минобороны).
- Майдалгаш «За безупречную службу» I, II, III дарже (Минобороны).
- Майдалг «За воинскую доблесть» (МВД).
- Майдалг «За доблесть в службе» (МВД).
- Майдалг «За боевое содружество» (МВД).
- Майдалг «За содействие ВВ МВД» (МВД).
- Майдалг «За содружество во имя спасения» (МЧС).
- Майдалг «За заслуги» (2009 саькура бетта 26-гӀа ди, Приказ ФССП России № 103-к)[52].
- Сийлен хьарак «За содействие МВД по Республике Ингушетия» (2014 бекарга бетта 16 ди, Приказ МВД по РИ № 236)[53].
- дина
- Орден «Аль-Фахр» II дарже.
- юкъара
- Майдалг «Ветеран боевых действий».
- Майдалг «За службу на Северном Кавказе».
- Майдалг «70 лет создания Воздушно-десантных войск СССР».
- Майдалг «75 лет ВДВ» (Организация Ветеранов Воздушно-десантных войск).
- Майдалг «За верность десантному братству» (Союз десантников России).
- Майдалг «50 лет Общероссийской общественной организации ветеранов войны и военной службы».
- карагӀдаьннар тӀаэцар
- В. Ф. Маргелова цӀерагӀча Рязанерча ВВДКУ турпалий урам тӀа оттадаьд сийленг.
- В. Ф. Маргелова цӀерагӀча Рязанерча ВВДК сийлен зале цун цӀи яьккхай: «Выпускники училища — генералы» «Герои Российской Федерации» улгаш тӀа.
- Святителя Николая Чудотворца Императора тӀема Орден I дарже (2012 лайчилла бетта 8 ди, Россе Императора цӀа).
Парте дакъалацар
КПСС партена юкъехиннав.
2009-чп шера тушола бетта «Единая Россия» партена юкъевахав[54].
Дезал
- Сесаг — Евкуранаькъан Марет (Коазой): цун нана Ювназ-Бекаца лолла деша яьгӀай. 2007-ча шера оагӀой бетта 23-ча дийнахьа Онгушта хиннад хьоалчагӀа. Цар пхи дезалхо ва: воӀ Итар (2008), йоӀ Дали (2011), зӀамагӀбола къонгаш Рамзан (2010), Мухьмад (2013), Берса (2016)[55].
- Йиший воӀ — Хамзой Адам, РФ ВС капитан, десантно-штурмовой ротан баьчча — 2022-ча шера маьтсела бетта 21-ча бийсан вийнав Украинерча тӀема операцех. Россе Федерацен Турпал.
Белгалдаккхар
- ↑ Биография Юнус-Бека Евкурова // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (27.06.2019) // РИА Новости, 24.06.2019
- ↑ Бюро Высшего совета Партии . Единая Россия. Хоам хьаийца таьрахь: 15.11.2013. Архиваци яьй 27.11.2013.
- ↑ Глава Ингушетии ушёл в отставку // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (24.06.2019) // ТАСС, 24.06.2019
- ↑ Политологи назвали вероятные мотивы отставки Евкурова . Хоам хьаийца таьрахь: 25.06.2019. Архиваци яьй 25.06.2019.
- ↑ Юнус-Бек Евкуров: О войне мечтают только дураки . Андрей Ванденко (14 июня, 2016). Хоам хьаийца таьрахь: 2020-7-3. Архиваци яьй 25.09.2020.
- ↑ Орлиное гнездо . М-Б.ЦИЦКИЕВ, газета "Сердало" 27.05.2004 г., №59 (9434) (27.05.2004). Хоам хьаийца таьрахь: 2020-7-3. Архиваци яьй 28.10.2020.
- ↑ Евкуров Юнус-Бек Баматгиреевич // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (25.10.2019) // Газета «Коммерсантъ» № 199 от 31.10.2008, стр. 3
- ↑ Юнус-Бек Евкуров . Свободная Пресса. Хоам хьаийца таьрахь: 25.04.2024.
- ↑ Юнус-Бек Баматгиреевич Евкуров . Герои Страны. Хоам хьаийца таьрахь: 25.04.2024.
- ↑ Ревенко Е. Дерзкий марш-бросок российских миротворцев в Косово // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (5.12.2010) // Вести.ру, 22.03.2009
- ↑ 1 2 Муса Мурадов. «Я же не таким тупым сапогом-воякой был» (Интервью с Евкуровым), Журнал «Коммерсантъ-Власть» (09.02.2009).
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 30.10.2008 г. № 1548 «О досрочном прекращении полномочий Президента Республики Ингушетия» . Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ Евкуров Юнус-бек Баматгиреевич . ФедералПресс. Хоам хьаийца таьрахь: 25.04.2024.
- ↑ Президент Ингушетии обратился к жителям республики за помощью // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (22.11.2010)// Вести.ру, 31.10.2008
- ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 25.05.2009 г. № 326-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации» . Хоам хьаийца таьрахь: 30.03.2020. Архиваци яьй 26.03.2020.
- ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 29.11.2009 г. № 797-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации» . Хоам хьаийца таьрахь: 30.03.2020. Архиваци яьй 26.03.2020.
- ↑ Покушение на Евкурова будут расследовать по трём статьям [[Уголовный кодекс Российской Федерации|Уголовного кодекса Российской Федерации]] . lenta.ru (22.06.2009). Хоам хьаийца таьрахь: 22.06.2009. Архиваци яьй 6.12.2011.
- ↑ Евкуров в сознании, Interfax.ru (3 кӀимарса 2009). Техкад укх дийнахьа: 25.04.2024.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 03.07.2009 г. № 737 «О временном исполнении обязанностей Президента Республики Ингушетия» . Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ Покушение на Евкурова: первая подозреваемая // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (25.06.2009) // Интерфакс, 23.06.2009
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 12.08.2009 г. № 934 «О признании утратившим силу Указа Президента Российской Федерации от 3 июля 2009 г. N 737 „О временном исполнении обязанностей Президента Республики Ингушетия“» . Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ А.Бортников: Покушение на президента Ингушетии Юнус-Бека Евкурова раскрыто . 1 канал (13.10.2009). Хоам хьаийца таьрахь: 25.04.2024.
- ↑ Полетаев, Владимир. Не спрятались - названы имена террористов, пытавшихся взорвать президента Ингушетии, Российская газета (14.10.2009 г). Архиве диллад 2009 шера ардара 20 дийнахьа. Техкад укх дийнахьа: 14.10.2009.
- ↑ Уничтожен Саид Бурятский, Вести.ру (08.03.2010). Архиве диллад 2010 шера тушола 12 дийнахьа. Техкад укх дийнахьа: 8.03.2010.
- ↑ Правительство Ингушетии отправлено в отставку // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (29.10.2013) // Regions.ru, 06.10.2009
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 04.07.2013 г. № 607 «О досрочном прекращении полномочий Главы Республики Ингушетия» . Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ Дробов А. Юнус-Бек Евкуров почти единогласно избран главой Ингушетии // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (4.10.2015) // Комсомольская правда, 08.09.2013
- ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 03.10.2013 г. № 368-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации» . Хоам хьаийца таьрахь: 30.03.2020. Архиваци яьй 26.03.2020.
- ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 09.04.2014 г. № 107-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации» . Хоам хьаийца таьрахь: 30.03.2020. Архиваци яьй 26.03.2020.
- ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 22.11.2016 г. № 371-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации» . Хоам хьаийца таьрахь: 30.03.2020. Архиваци яьй 26.03.2020.
- ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 26.05.2017 г. № 179-рп «О президиуме Государственного совета Российской Федерации» . Хоам хьаийца таьрахь: 30.03.2020. Архиваци яьй 26.03.2020.
- ↑ Евкуров в третий раз избран главой Ингушетии . ТАСС. Хоам хьаийца таьрахь: 13.03.2019. Архиваци яьй 10.09.2018.
- ↑ В Кремле не удивились отставке главы Ингушетии // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (28.06.2019) // РБК, 25.06.2019
- ↑ На митинге в Магасе начали сбор подписей за отставку правительства Ингушетии, Interfax.ru (5 ардара 2018). Техкад укх дийнахьа: 25.04.2024.
- ↑ В Назрани начался митинг противников соглашения о границе с Чечнёй (эрс.), Интерфакс (27 лайчилла 2018). Архиве диллад 2018 шера оагӀой 4 дийнахьа. Техкад укх дийнахьа: 4.12.2018.
- ↑ Ингушская оппозиция объявила бессрочным митинг в Магасе против руководства республики, Коммерсантъ (26 тушола 2019). Техкад укх дийнахьа: 25.04.2024.
- ↑ Фигурантов «ингушского дела» приговорили к срокам от 7,5 до 9 лет колонии . RTVI (15.12.2021). Хоам хьаийца таьрахь: 25.04.2024.
- ↑ «Они поняли, что силовой вариант возможен», Коммерсантъ (25 маьцхали 2019). Техкад укх дийнахьа: 25.04.2024.
- ↑ Обращение Главы Республики Ингушетия Ю. Евкурова // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (1.07.2019) // Youtube-канал Официального сайта Республики Ингушетия 24.06.2019
- ↑ Обращение Главы Республики Ингушетия Ю. Евкурова . Республика Ингушетия Официальный сайт (24.06.2019). Хоам хьаийца таьрахь: 25.04.2024.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 26.06.2019 г. № 298 «О досрочном прекращении полномочий Главы Республики Ингушетия» . Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 08.07.2019 г. № 326 «О заместителе Министра обороны Российской Федерации» . Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ [1]// Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (14.09.2019) В Москве прошло заседание Коллегии Минобороны России / mil.ru
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 08.12.2021 г. № 694 «О присвоении воинских званий высших офицеров, специальных званий высшего начальствующего состава и высших специальных званий» . Хоам хьаийца таьрахь: 8.12.2021. Архиваци яьй 9.12.2021.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 09.12.2024 № 1060 ∙ Официальное опубликование правовых актов . publication.pravo.gov.ru (9.12.2024). Хоам хьаийца таьрахь: 9.12.2024.
- ↑ UK SANCTIONS LIST PUBLICATION . GOV.UK.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 30.07.2018 № 466 «О награждении орденом „За заслуги перед Отечеством“ IV степени Евкурова Ю.-Б. Б.» Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ Указ Президента Российской Федерации от 02.09.2013 г. № 696 «О награждении государственными наградами Российской Федерации» . Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ Личное дело. Евкуров Юнус-Бек Баматгиреевич . Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 10.07.2017 г. № 249-рп «О поощрении» . Хоам хьаийца таьрахь: 25.10.2019. Архиваци яьй 25.10.2019.
- ↑ Распоряжение Президента Российской Федерации от 03.03.2010 г. № 129-рп «О поощрении» . Хоам хьаийца таьрахь: 21.12.2018. Архиваци яьй 21.12.2018.
- ↑ Видные государственные и общественные деятели Российской Федерации и иностранных государств, награждённые ведомственными наградами Федеральной службы судебных приставов . Хоам хьаийца таьрахь: 3.10.2021. Архиваци яьй 23.09.2021.
- ↑ Фото удостоверения к нагрудному знаку «За содействие МВД по Республике Ингушетия»
- ↑ Единая Россия официальный сайт Партии / Кто есть кто . ingush.er.ru. Хоам хьаийца таьрахь: 13.03.2019. Архиваци яьй 10.09.2018.
- ↑ Егорова А. Биография Юнус-Бека Евкурова: как троечник стал Героем России и возглавил Ингушетию // Wayback Machine архиве дӀадилла шоллар (28.06.2019) // Комсомольская правда на Северном Кавказе, 25.06.2019
ТӀатовжамаш
- Баьб кӀимарса бетта 30 дийнахьа
- Баьб 1963 шера
- Нах алапатах
- Баьб Ангушта
- Россе Федерацен Турпалаш
- «За заслуги перед Отечеством» яхача 4-ча даржа ордена кавалераш
- Александр Невскийчун орден енна кавалераш (Россе Федераци)
- Кавалеры ордена Мужества
- «ТӀема гӀулакха карагӀдаьннарех» орден енна кавалераш
- ЦӀеча Седкъан ордена кавалераш
- «Майралах» мейдилг яьккхараш (СССР)
- Награждённые медалью Жукова
- «За боевые отличия» яха мейдилг еннараш
- «Генерал армии Маргелов» (Эрсечен Минобороны) мейдилг яьккхараш
- «За безупречную службу» яха 1 даржах майдилг яьккхараш
- «За безупречную службу» яха 2 даржах майдилг яьккхараш
- «За безупречную службу» яха 3 даржа мейдилг яьккхараш
- Награждённые медалью «За воинскую доблесть» (МВД)
- Награждённые медалью «За доблесть в службе» (МВД)
- Награждённые медалью «За боевое содружество» (МВД)
- Награждённые медалью ВВ МВД России «За содействие»
- Награждённые медалью «За содружество во имя спасения»
- Награждённые медалью «За заслуги» (ФССП)
- Россе Федерацен Президента Сийлен грамота яьккхараш
- Награждённые орденом «Аль-Фахр» II степени
- Инарал-полковникаш (Россе Федераци)
- ГӀалгӀайчен мехкдаьй