53 (шовзткъа итт кхоалагӀа) шу вай замал хьалха пролептически юле ханоргах — шинара дийнахьа долалуш дола високосни шу да. вай замал хьалха 53-гӀа шу да ер; 1-ча эзаршера вай замал хьалха I-ча бӀаьшера 5-ча иттшера 8-гӀа шу да; 50-гӀча шерий вай замал хьалха 7-гӀа шу да, 181-ча олимпиадай кхоалагӀа / диълагӀа шу да (кӀимарса бетта денз), −52 шу да айламаӀилман шерий нумерацех. Цул хьалха доагӀаш хиннад 54 шу вай замал хьалха, хӀаьта цунна тӀехьа хиннад 52 шу вай замал хьалха. Ер шу чакхдаьннад 2077 шу хьалха.
Пролептический юлианский ханорг • 53 шу вай замал хьалха
|
Наджгоанцхой бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
31
|
|
|
|
|
Саькура бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
|
|
|
Тушола бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
31
|
|
|
|
|
|
|
|
Бекарга бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
|
|
|
|
|
Маьтсела бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
31
|
|
|
Аьтинга бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
|
|
|
|
|
|
|
КӀимарса бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
31
|
|
|
|
|
Маьцхали бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
31
|
|
Тов бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
|
|
|
|
|
|
Ардара бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
31
|
|
|
|
Лайчилла бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
|
|
|
|
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
|
ОагӀой бутт
Ор |
Шн |
Кх |
Ер |
ПӀ |
Шт |
КӀ
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
8
|
9
|
10
|
11
|
12
|
13
|
14
|
15
|
16
|
17
|
18
|
19
|
20
|
21
|
22
|
23
|
24
|
25
|
26
|
27
|
28
|
29
|
30
|
31
|
|
|
|
|
|
- Консулы: Гней Домиций Кальвин (плебей) и Марк Валерий Мессала Руф (патриций); проконсул: Аппий Клавдий Пульхр (в Киликии); преторы: Гай Клавдий Марцелл, Луций Эмилий Лепид Павел и Фонтей[1][2][3][4]; пропреторы: Гай Косконий (в Македонии) и Квинт Минуций Терм (в Азии); курульный эдил: Марк Эмилий Лепид; плебейские эдилы: Квинт Петилий[5][6][7][8], Луций Фабий[9][10][11] и Марк Фавоний[12]; народные трибуны: Гай Луцилий Гирр, Марк Целий Винициан и Публий Лициний Красс Юниан; квесторы: Марк Юний Брут (в Киликии), Сальвий (в Остии[13]) и Сегулий Лабеон[14][15]; проквестор: Гай Скрибоний Курион (в Азии); монетный триумвир: Марк Валерий Мессала[16].
- Соискатели консульства на 52 год до н. э. Квинт Цецилий Метелл Пий Сципион, Публий Плавтий Гипсей и Гутта[17].
- Царь Ород II вторгается в Армению, а оборону Месопотамии поручает полководцу Сурене.
- 9 мая — Битва при Каррах. Полный разгром римлян. Гибель Красса и его сына Публия. Пропретор Кассий спас римлян от окончательного разгрома.
- Март — Общегалльское собрание, на которое явились все племена, кроме сенонов, карнутов и треверов. Сеноны и карнуты вскоре запросили мира. Треверы разбиты Лабиеном и покорились Риму. Переправа Цезаря через Рейн и победа над эбуронами. Амбиорикс бежал. Цезарь устроил лагерь в Адуатуке, центре эбуронов, и стал опустошать их землю. Осень — Цезарь созвал совещание в Дурокорторуме в стране ремов, на котором Аккон, вождь сенонов, обвинён в измене и запорот кнутами до смерти. Зима — Цезарь в Цизальпийской Галлии.
Хань и Хунну:
- ↑ Марк Туллий Цицерон. К Аттику, CXLII [IV, 15], (6);
- ↑ Broughton R. The Magistrates of The Roman Republic. — New York, 1952. — Vol. II — P. 221;
- ↑ Gruen E. The Last Generation of The Roman Republic. — Berkeley, 1974. — P. 168. — № 19;
- ↑ Brennan T. The Praetorship in The Roman Republic. — New York & Oxford: Oxford University Press, 2000. — Vol. II: 122 to 49 BC. — Pp. 755, 927—928. — Ref. 474;
- ↑ Марк Туллий Цицерон. В защиту Милона, 16 (44);
- ↑ Münzer F. Petillius 6 // Paulys Realencyclopädie der classischen Altertumswissenschaft (RE). — 1942. — Bd. XIX, 1. — Sp. 1138;
- ↑ Broughton R. The Magistrates of The Roman Republic. — N. Y., 1952. — Vol. II: Appendix III The Supplementary List of Senators. — P. 494;
- ↑ Alexander M. Trials in The Late Roman Republic: 149 to 50 BC. — University of Toronto Press, 1990. — № 309;
- ↑ Квинт Асконий Педиан. К речи в защиту Милона (54—55);
- ↑ Münzer F. Fabius 22 // RE. — 1942. — Bd. VI, 2. — Sp. 1746;
- ↑ Broughton R. The Magistrates of The Roman Republic. — N. Y., 1952. — Vol. II — P. 237; Vol. II: The Index of Careers. — P. 561;
- ↑ Corpus Inscriptionum Latinarum 1, 974;
- ↑ Цицерон. К брату, CXLVII [III, 2], (1);
- ↑ Цицерон. К брату, CXLV [III, 1], (21);
- ↑ Münzer F. Segulius 2 // RE. — 1942. — Bd. II A, 1. — Sp. 1093;
- ↑ Broughton R. The Magistrates of The Roman Republic. — N. Y., 1952. — Vol. II — Pp. 227—233;
- ↑ Moore L. Ex senatu eiecti sunt: Expulsion from The Senate of The Roman Republic (c. 319—50 BC.). — University College London, 2013. — 398 pp. — № 19. — Pp. 288—298.