Гадаборшакъонгий-Юрт
| Юрт | |
| Гадаборшакъонгий-Юрт | |
|---|---|
| эрс: Гадаборшево, Куртат хӀир. Куырттат | |
| 43°05′33″ с. ш. 44°44′44″ в. д.GЯO | |
| Паччахьалкхе |
 Россе Федераци |
| Федерацен субъект | ХӀирийче |
| Муниципальни шахьар | ГӀалме |
| Юрта хьисапе моттиг | Гадаборшакъонгий-Юрта |
| Дá | Хазанаькъан Хьамзата ИбрахӀим |
| Тархьари географии | |
| Хьалхара хьоахаяр | 1861 шу |
| ХьалхагӀа хинна цӀераш |
1880 кхачч. — Промежуточная 1944 кхачч. — Гадаборшево |
| Лакхал | 612 м |
| Ӏалама лоаттам | гӀаьххьа |
| Сахьата оаса | UTC+3:00 |
| Бахархой | |
| Бахархой | ↗3183[1] саг (2010) |
| Къамаш | гӀалгӀай, хӀирий |
| Ди лелабераш | бусалба, православхой |
| Паччахьалкхен мотт | хӀирий, эрсий |
| Дагарга идентификатораш | |
| Телефоний код | +7 86738 |
| Пошта индекс | 363101 |
| Код ОКАТО | 90240840001 |
| Код ОКТМО | 90640440101 |
| Номер в ГКГН | 0053155 |
|
|
|
.svg)
Гадаборшакъонгий-Юрт, е Гадаборша-Юрт (эрс: Куртат, Гадаборшево, хӀир. Куырттат) — ГӀалме шахьаре ула юрт.
«Гадаборшакъонгий-Юрта юрта хьисапе моттиг» яхача муниципальни кхоллама административни юкъ я.
ЦӀи
Юрт гӀалгӀай меттала Гадаборшакъонгий-Юрт[2] яхаш я, иштта Гадаборша-Юрт (Гадаборш-Юрт[3]) а оал. ЦӀи юрт йилла́ча гадаборшакъонгашца ювзаенна я.
ХӀирий меттала юрт Куырттат яхаш я, Куртатерча чӀожерча хӀирий юкъарлон цӀерагӀа.
Эрсий меттала цкъарчоа гӀалгӀай цӀерага хьежжа́ Гадаборшево, е Гадаборш-Юрт яхаш хиннай, цул тӀехьагӀа Куртат аьнна яха йолаеннай.
Географи
Юрт ул ГӀалме шахьара малхбоалехьа, ГӀалме аьтта берда тӀа, шахьара юкъ йолча Шолхех гӀинбухехьа 4 км гаьнеи Бурох гӀинбухен-малхбоалехьа 9 км гаьнеи.
ЗӀилбухехьа Гадаборшакъонгий-Юрта доазув да ГӀалгӀай-Юртацеи, ЖӀайрхой-Юртацеи, дӀахо Шолжа-Юртацеи, малхбузехьа да Яндакъонгий-Юртаца, гӀинбухен-малхбузехьа да Цхьорой-Юртаца.
Тархьар
1861-ча шера дӀакхолхабаьча та́на́ тӀарча гӀазкхаша ГӀалме аьтта берда тӀа Промежуточная яха станица йилла. 1880-ча шера гӀазкхий Шолжа тӀарча чӀоагӀалений зӀанара тӀа дӀакхолха а баь, станица гӀалгӀашта йита хиннай.
Цу хана цига хьахиннад хутор Гадаборшево оалаш дола отар, цох Гадаборшакъонгий-Юрт хьахиннай 1890-ча шера эрсий меттала Гадаборш-Юрт (Гадаборшево) а оалаш[4]. Из цӀи юрта я цига хайша́раш Гадаборша-ЦӀенгара гадаборшакъонгаш хилар бахьан долаш[5]
1944-ча шера гӀалгӀай мехках а баьха Сталина амарца Нохч-ГӀалгӀай АССР йохаяьча хана, 1944-ча шера маьтсела бетта 24-ча дийнахь № 621/1 йолча чӀоагӀамца Гадаборшакъонгий-Юрт ХӀирий АССРа доалахь дӀаеннай Куртат аьнна цӀи а хувцаш.
Бахархой
| 1926[6] | 2002[7] | 2010[1] |
|---|---|---|
| 482 | ↗2679 | ↗3183 |
- Къамашцара лоаттам
2010-ча шера ерригроссе хьисап деш нах дӀаязбарах[8].
| Къам | Дукхал, саг |
Да́къа (берригача бахархоех), % |
|---|---|---|
| гӀалгӀай | 2 442 | 76,7 % |
| хӀирий | 705 | 22,2 % |
| кхыбараш | 36 | 1,1 % |
| всего | 3 183 | 100 % |
Достопримечательносташ
Белгалдаккхар
- ↑ 1 2 Итоги Всероссийской переписи населения 2010 года по РСО-Алания. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений и населённых пунктов
- ↑ ГӀалгӀай-эрсийи эрсий-гӀалгӀайи терминий дошлорг, 2016.
- ↑ 1 2 Куркиев, 2002.
- ↑ Н.Яковлев. Ингуши. М.1925. С.7.
- ↑ Список населённых пунктов по Ингушской АО, составленный по материалам Всесоюзной переписи населения 1926 года. — Владикавказ, 1927. С. 8. [3]
- ↑ Список населенных мест Ингушской автономной области составленный по материалам всесоюзной переписи 1926 г.
- ↑ Коряков Ю. Б. Этно-языковой состав населённых пунктов России : [арх. 17 лайчилла 2020] : база данных. — 2016.
- ↑ Том4. Таблица 4. Национальный состав РСОА по муниципальным образованиям по переписи 2010 года. Архиваци яьй 19.08.2013.
Литература
- Дошлоргаш
- ГӀалгӀай-эрсийи эрсий-гӀалгӀайи терминий дошлорг = Ингушско-русский и русско-ингушский словарь терминов / Сост. Н. М. Барахоева, Н. Д. Кодзоев, Б. А. Хайров. Отв. ред.: д. филол. н. проф. Н. М. Барахоева. Реценз.: д. п. н. Т. В. Жеребило, д. филол. н М. М. Султыгова; Ингушский научно-исследовательский институт гуманитарных наук им. Ч. Э. Ахриева. — Магас, Нальчик : Тетраграф, 2016. — 618 с. — 500 экз. — ISBN 978-5-00066-096-6.
- Ӏилман балхаш
- А. Куркиев. О некоторых топонимических названиях плоскостной Ингушетии // Литературная Ингушетия : журнал. — 2002. — № 2 (20). — С. 102—108.
| ГӀалме шахьара нах ба́ха моттигаш | |
|---|---|
| |
